«اعراب­القرآن­الکریم» درسی است که در طی آن، آیات قرآنی تجزیه و ترکیب می­شوند و دانشجویان ضمن بررسی صرفی و نحوی واژه­های قرآن کریم، در فهم مفاهیم آیات نورانی قرآن کریم توانمند می­شوند. این علم اگرچه درمیان علوم قرآنی پیشینه­ای دیرینه دارد و از دانشمندان قدیم و جدید علوم عربی و قرآنی از دیرباز تألیفات ارزشمندی ­زیرعنوان «اعراب­القرآن» یا «معانی­القرآن» و یا نرم­فزار «اعراب­القرآن» دردسترس­علاقه­م...

التقدیم و التأخیر فی القرآن ملخص تبحث هذه الاطروحه أسباب التقدیم و التأخیر فی خمسه عشر جزءاً من القرآن الکریم. و تحلِّلها من وجهه نظر علم الدلاله و علاقته معهما. إن فن التقدیم و التأخیر فن رفیع یعرفه صاحب الأذواق المرنه و الأدراک اللطیفه. وقد بلغ القرآن العظیم فی هذا الفن الذروه و نهایه الفصاحه و البلاغه؛ بحیث لا تبدل لکلماته تبدیلاً. و إنْ نغیِّر لفظاً عن مکانته الأصلیه یشوش أسلوبه و جماله و ...

.من الکتب المؤلفة فی الرسم عند المشارقة کتاب «نثر المرجان فی رسم نظم القرآن» تألیف محمد غوث الآرکاتی (1238 هـ) فی الهند. ولم یحظ باهتمام العلماء به‌علی الرغم من مکانته العلمیة. وهذا الکتاب ذو أهمیة من ناحیتین: الأولی: أنه من کتب الرسم التی ألّفت فی مشرق العالم الإسلامی، والثانیة: أنه یحتوی علی مصادر مشرقیة التی لم تکن معروفة وـ لم نکن مبالغین إن قلنا ـ لا تزال غیر معروفة عند المهتمین بر...

عموم محقّقان، علامه طباطبایی را بیشتر با کتاب المیزان فی تفسیر القرآن می­شناسند؛ امّا آنچۀ دربارۀ ایشان کمتر بیان شده، آن است که این مفسّر بزرگِ قرن، قبل از نگارش این تفسیر، کتاب تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن را به رشته تحریر در آورده است. سؤالی که در اینجا مطرح است آن است که علّت این تألیف دوبارۀ تفسیر چیست؟ در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به روش شناسی تفسیر البیان و مقایسۀ اجمال...

این پایان نامه به نقد و بررسی شیوه تفسیری به کار رفته در تفسیر تفهیم القرآن تألیف ابوالاعلی مودودی، یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین تفاسیر اهل سنت در شبه قاره هند می پردازد و نحوه استفاده ابوالاعلی مودودی در این تفسیر از عقل و نقل را بازنگری می کند. نویسنده در پنج فصل روش های مفسر کتاب مذکور، اعم از روش تفسیر روایی، روش تفسیر علمی و روش تفسیر عقلی و اجتهادی را با ذکر نمونه هایی از تفسیر کتاب ت...

کتاب اعجاز القرآن باقلانی در میان مسلمانان از جایگاه والایی برخوردار شد، چنانکه در موضوع خود مدتها مرجع بلامنازع بوده است. طرح و بررسی موضوعات متنوع علوم قرآنی در این کتاب حاکی از جامعیّت علمی مؤلف آن است. او ضمن نقد اشعار شعرای بزرگ عرب به منظور اثبات اعجاز قرآن، جنبه های بلاغی و کلامی اعجاز را بیان داشته است؛ که در همین راستا به برخی از سرقات او نیز اشاره می شود.

من المعروف، أنَّ العربیة لن تشهد ما یدنو من القرآن فصاحة و بلاغة، فألفاظ القرآن هی لب کلام العرب و زبدته و واسطته و کرائمه، و علیها اعتمد الفقهاء والحکماء فی أحکامهم و حکمهم، و إلیها مفزع حذاق الشعراء والبلغاء فی نظمهم و نثرهم. فهو ذخیرة هذه اللغة، و هو سر علومها التی قامت لخدمة نصّه، بل هو سر حفظها حیة نابضة أمام عوارض العصور. و قد حفظ لنا هذا الکتاب نصوصا من لهجات العرب التی لایرقی الشک إلی فصاح...

عموم محقّقان، علامه طباطبایی را بیشتر با کتاب المیزان فی تفسیر القرآن می­شناسند؛ امّا آنچۀ دربارۀ ایشان کمتر بیان شده، آن است که این مفسّر بزرگِ قرن، قبل از نگارش این تفسیر، کتاب تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن را به رشته تحریر در آورده است. سؤالی که در اینجا مطرح است آن است که علّت این تألیف دوبارۀ تفسیر چیست؟ در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به روش شناسی تفسیر البیان و مقایسۀ اجمال...

در این پایان نامه به ترجمه کتاب« مدخل الی تفسیر القرآن و علومه» أثر« عدنان محمد زرزور» پرداخته ام. ترجمه کتاب از بخش دوم یعنی إعجاز قرآن آغاز گردیده است. در این کتاب نخست مولف در بخش اول کتاب به تاریخ قرآن کریم ، قطعی بودن متن قرآن و مستند بودن آن و در بخش دوم : به إعجاز قرآن و ویژگی های تفسیر معاصر، تصویر فنی در قرآن ، نظم موسیقایی ، فواصل ، گذری بر انواع فواصل ، چگونگی پیدایش تفسیر، آشنایی با...