چکیده ندارد.

کتاب «خود سازی، تزکیه و تهذیب نفس» نوشته آیت الله ابراهیم امینی از کتاب‏های ارزشمندی است که در زمینه اخلاق به رشته تحریر در آمده است. انسان باید خود را بشناسد که چه بوده و چه هست و آخر به کجا می‏رود. نویسنده در اهمیت خود سازی می‏فرماید: تزکیه و پرورش انسان‏ها بزرگ ترین هدف پیامبران است و پیامبران آمدند تا نفوس انسان‏ها را از رذایل اخلاقی و حیوانی، پاک ومنزه سازند و فضائل و مکارم اخلاق را پرورش دهند. مطالب این کتاب در سه بخش بیان شده است. بخش اول: تهذیب و تکمیل نفس ( تخلیه ) این بخش شامل سه قسمت است و تهذیب نفس از عقاید باطل، تهذیب نفس از رذائل و اخلاق زشت و ترک معاصی و گناهان را مورد بررسی قرار داده است. بخش دوم: پرورش و تکمیل نفس (تحلیه) از آن جا که نفس انسان با تحصیل علوم و معارف و آراسته شدن به فضائل و مکارم اخلاق، پرورش می‏یابد از این رو این مرحله را «تحلیه» نامیده‏اند. در این بخش، اسباب تکامل و تقرب به طور جامع و مستدل بیان شده است. آنچه به زیبایی این کتاب می‏افزاید این است که بعضی از مصادیق تحلیه یا پرورش و تکمیل نفس در زیر مجموعه دستورالعمل‏ها قرار گرفته است. بخش سوم: دستور العمل‏ها این بخش از کتاب به بیان دستور العمل‏هایی از حضرت امیرالمومنین و امام صادق‘، مرحوم مجلسی، آخوند ملا حسینقلی همدانی، میرزا جواد آقا تبریزی و... اختصاص یافته است.

کتاب حاضر عهده دار تبیین برخی از مبادی اخلاق از منظر وحی است و در بخش یکم چهار فصل است: فصل اول تاثیر متقابل جهان بینی و علم اخلاق، فصل دوم خاستگاه احکام اخلاقی، فصل سوم کمال انسان از نظر دین و فصل چهارم سعادت روح و بدن. و در بخش دوم شش فصل است فصل اول اخلاق گرایی انسان. فصل دوم تغییر پذیری خلق. فصل سوم تاثیر و تاثر اخلاقی. فصل چهارم جاودانگی اخلاق. فصل پنجم شناخت و اراده میل و اختیار. فصل ششم متعلم و معلم اخلاق و در بخش سوم چهار فصل است فصل اول اهمیت علم اخلاق فصل دوم منشا نیاز به اخلاق و در بخش سوم اهمیت تهذیب نفس و فصل چهارم آلودگی و طهارت روح.

موضوع تحقیق عبارت است از ( بررسی جایگاه و نقش عنصر تقیه در استنباط احکام فقهی) این تحقیق با مد نظر قرار دادن روایات معصومین علیه السلام که در استنباط احکام فقهی مورد توجه قرارمی گیرند ونیز با توجه به امکان حمل آن ها بر تقیه در صورت کشف ضوابط تقیه امام علیه السلام و علل آن بر می آید.

سقیفه در تاریخ اسلام حساس ترین موضوع است چون در اثر سقیفه تاریخ اسلام دگرگون شد و مسلمانان در فرقه های مختلف در آمدند و بر اهل بیت پیامبر ظلم هایی کردند که اثر آن را امروز هم می توان مشاهده کرد. لذا مصنف کوشیده اند که حوادث این روز را از منابع اهل سنت بررسی کنند. در سقیفه اختلافات زیادی بوجود آمد. بالاخره ابوبکر برای خلافت انتخاب شد و مردم با او بیعت کردند و برای بدست آوردن حکومت دلیلهای مختلف را بیان کردند. البته بیعت در سقیفه همگانی نبوده بلکه بعضی از اصحاب بیعت نکرده بودند و با زور از آنها بیعت گرفتند حتی بر علی و فاطمه ظلم هایی کردند که به خانه آنها آتش زدند و در نتیجه آن پهلوی حضرت زهرا سلام الله علیها شکسته شد و حضرت محسن (که در شکم مادر بود) شهید شد. بعد از وفات ابوبکر این خلافت طبق وصیت او به عمر رسید و بعد از او عثمان به خلافت رسید.

این کتاب به بررسی چالشهای نظری و علمی نظریه "ولایت انتصابی فقیه" می پردازد. اهمیت این بررسی از آن رو است که اگر این چالش ها بی پاسخ بماند و چنان که عده ای مدعی اند، اگر ثابت شود که نظریه ولایت فقیه، نظریه ای تناقض نما و غیر منطقی و یا محال است، نوبت به گفتمان درباره ادله اثباتی این نظریه و سایر شاخه های آن نخواهد رسید. در بخش نخست از انتقادها و شبهه های مختلف درباره مفهوم ولایت مطرح شده است. بخش دوم با ارائه چالش های فکری مفهوم "انتصاب" آغاز شده است. در بخش سوم به بررسی شبهاتی درباره فقه و فقاهت پرداختند. اهمیت این بخش در این است که تفاوت عمده و اصلی نظریه ولایت فقیه با دیگر نظام های سیاسی در واژه ی "فقیه" نهفته شده است.

در این کتاب قصه های اولوالعزم غیر از پیامبر اسلامی، تحلیل و تجزیه شده. در باب اول پنج تا فصل است: فصل اول: خصائص قرآن کریم است. در فصل دوم: اغراض و اهداف قصه های قرآن ذکر شده. در فصل سوم: ظواهر قصه های قرآنی، تکرار قصه ها، اختصاص قصه های انبیاء در مناطق مشرق وسطی. در فصل چهارم: منهج و تطبیق قصه ها در این ابعاد، اسباب تکرار قصه، تشخیص غرض سیاق قصه تفسیر اسلوب، در بیان مضمون، تحلیل و مضمون قصه. در فصل پنجم: منهج دیگر قصه، مثلا استخلاف آدم، و آراء در این مسئله و مناقشه آراء. باب دوم: در این باب قصه های اولوالعزم را جداگانه بحث و تحلیل شده است.

مولف عملکرد و روش اوصیاء پیامبر را در راه احیاء سنت آن حضرت بررسی می کند که آن بررسیها در چهار زمینه زیر خلاصه می شود: 1- رسول اسلام تفسیر قرآن کریم و مجموعه سنت خود را به حضرت علی (ع) و توسط حضرت علی (ع) به یازده فرزندش تعلیم داده شد. 2- خداوند حضرت علی (ع) و یازده فرزندش را به عنوان اوصیاء معین فرمود. 3- پس از رحلت پیامبر اوصیاء آن حضرت پرده تحریف و کتمان را از تفسیر قرآن کریم و سنت پیامبر و عقاید و احکام اسلام برگرفتند. 4- یکایک ائمه اطهار (ع) در راه حفظ اسلام تا آخرین روز دنیا کوشیدند.

این کتاب در رد کتاب " منهاج السنه " ابن تیمیه می باشد و در باره دو اصل مهم فقهی و تفسیری بحث کرده است: 1- آنچه شرع حرام نکرده، حلال است. 2- قاعده تأویل و اجتهاد در اسلام. این کتاب به شفاعت، توسل به مردگان و اثبات حیات ابدی، بناهای قبور انبیاء و اولیاء و زیارت آنها، مشروع بودن زینت کردن مشاهد مشرفه، پاسخ به بعضی تهمت های ناروا به شیعه، و مساجد اطراف مشاهد مشرفه پرداخته است.

این پایان نامه به نقد و بررسی شیوه تفسیری به کار رفته در تفسیر تفهیم القرآن تألیف ابوالاعلی مودودی، یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین تفاسیر اهل سنت در شبه قاره هند می پردازد و نحوه استفاده ابوالاعلی مودودی در این تفسیر از عقل و نقل را بازنگری می کند. نویسنده در پنج فصل روش های مفسر کتاب مذکور، اعم از روش تفسیر روایی، روش تفسیر علمی و روش تفسیر عقلی و اجتهادی را با ذکر نمونه هایی از تفسیر کتاب تفهیم القرآن بررسیده و نقاط ضعف و قوت آن ها را شرح می دهد. وی در فصل اول کلیاتی از مفهوم تفسیر، مفهوم تأویل، روش های تفسیری و برخی واژه ها و اصطلاحات به کار رفته در این نوشتار پرداخته است. در فصل دوم به تفصیل از زندگی نامه، شخصیت علمی و فرهنگی ابوالاعلی مودودی و کتاب تفسیری وی تفهیم القرآن سخن می گوید. در فصل سوم معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر و تأویل و تفاوت آن ها را به صورت مشروح بیان کرده و دیدگاه مفسران و قرآن پژوهان و علمای لغت را در این زمینه جویا شده است. نگارنده در فصل چهارم نخست به بحث درباره تاریخ تفسیرپرداخته؛ و داستان تفسیر از دوران پیامبر اسلام، عصرامام علی( و پس از آن صحابه و تابعین را بررسیده و نخستین کتاب های تفسیر را معرفی می کند. آن گاه به شرح مهم ترین روش های مفسران در تفسیر قرآن کریم، مانند روش تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر روایی (مأثور)، تفسیر عقلی و اجتهادی و تفسیر به رأی می پردازد و ویژگی های هر کدام را توضیح می دهد. وی در ادامه با ارائه تاریخچه هر یک از نوع تفاسیر از صدر اسلام تا عصر کنونی، شرایط به کار گرفتن هر یک از روش های تفسیری را بیان می کند. در فصل پنجم روش های به کار گرفته شده توسط مولانا ابوالاعلی مودودی در تفسیر تفهیم القرآن را بررسیده و معتقد است: ایشان در این تفسیر تقریباً از همه روش های تفسیری مذکور استفاده می کند، ولی رویکرد غالب وی در تفسیر همان روش تفسیر عقلی و اجتهادی است که در تفسیر آیات قرآن به ویژه تفسیر آیات الاحکام بهره می گیرد. نویسنده با توجه به ویژگی های تفسیر تفهیم القرآن به دیدگاه های تفسیری ابوالاعلی مودودی درباره شأن نزول آیات مربوط به اهل بیت( نیز پرداخته و تفسیر و روش تفسیری وی را نقد و ارزیابی می کند.

فصل اول:به دو موضوع عمده و اساسی پرداخته.الف)وضعیت سیاسی و اقتصادی شبه قاره هند:که در قرن 11چه حکمرانانی در هند حکومت کرده اند و افراد سیاسی و اجتماعی و مذهبی چه کسانی بوده اند.ب)وضعیت و موقعیت سیاسی و مذهبی شیعیان شبه قاره هند در قرن 11.بحث از علت اختلاف مذهبی و بر تاویل حاکمان هند و اینکه مباحث مناظرات در هند از چه زمان شده بودند.ابتدا شیعه در تقیه بودند.علمای شیعه به جرم تشیع شهید می شدند،تا در قرن 12 شاه عبدالعزیز دهلوی کتابی به نام "تحفه اثنا عشر"در رد شیعه می نویسد و بخاطر ترس از حاکم شیعی اسم خود را فرضی و جعلی روی آن می نویسد.در فصل دوم:حالات و آثار علمای اعلام شیعه قرن11 ذکر شده.که کلا تعداد آنها به 24 رسیده بود و تعداد آثار آنها 294رسیده بود.فصل سوم:حالات و آثار علمای شیعه قرن12 را مطر می کند که کلا تعداد علما به 21 رسیده است و تعداد آثار آنها به369رسیده است

آنطور که از موضوع کتاب پیداست یک موضوع تاریخی و سیاسی بهم پیوسته می باشد برای اینکه در این کتاب از حکومت امیرالمومنین بحث می شود لذا چه جریان هایی پیش آمده که امام علی علیه السلام خلافت را پذیرفتند وقتی همه با امام بیعت کردند چه مشکلات پیش آمده که آنهایی که بیعت کرده بودند روبروی امام ایستادند و سه تاجنگ مهم رخ داد. پس اولا جایگاه امیرالمومنین علی بن ابی طالب نزد پیغمبر و خلفا چه بوده عرض خواهم کرد. حقیقت امر اینست که پیامبر (ص) به پاس جایگاه بلند امام در میان اصحابش هم به لحاظ معنوی و هم به جهات علمی و اجتماعی و نیز فداکاری های او در عرصه های مختلف در هر فرصتی مناسب قدر اعتبار او را به مردم تفهیم می کرد. این گفته ها همان هایی می باشند که به رغم تلاش امویان با سلسه اسناد معتبر در کتاب های مهم حدیثی و تاریخی انعکاس یافت. رسول خدا (ص) علی را به عنوان برادر خود برگزید. از خود عائشه نقل شده که در مردان علی محبوترین اشخاص نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بوده. پس از رحلت پیامبر (ص) بلافاصله پس از خلافت ابوبکر و اصرار امام در اثبات حقانیت خود نسبت به خلافت سبب بروز مشکلاتی در روابط آن شد. حمله امام و حالت قهر حضرت فاطمه (س) و عدم اجازه برای حضور شیخین بر جنازه آن حضرت اختلاف را عمیق تر کرد.

خلاصه فصلها از این قرار است: فصل اول تعریف و کاربرد واژه تقیه: در این فصل ابتدا مفهوم تقیه با توجه به کتاب، سنت و لغت مشخص شده است و سپس به بررسی بعضی کلماتی می پردازیم که در مورد مختلف به جای این کلمه به کار رفته و بعضی آنها را لغت مترادف با تقیه دانسته اند، سپس در صدد بیان تعریف "تقیه در حکم" بر می آییم. فصل دوم تاریخچه تقیه: در این فصل تاریخچه تقیه و نیز تقیه در حکم در فقه شیعه با استفاده از آیات و روایات از پیش از اسلام تا پایان غیبت کبرا، بررسی می شود. فصل سوم: ادله مشروعیت تقیه و شبهات وارد بر آن: در این فصل ضمن بررسی تاریخچه شبهه اندازی پیرامون تقیه به ذکر شبهات و به خصوص شبهات وارد بر تقیه در حکم خواهیم پرداخت و با تجزیه و تحلیل آنها در صورت امکان در صدد ارائه جواب مناسب خواهیم بود. فصل چهارم تقسیمات تقیه: در این فصل بررسی علل مختلف تقیه در سنت ائمه معصومین علیهم السلام همانند حفظ جان امام، حفظ جان اصحاب، جلوگیری از طعن مخالفان بر شیعه، همراهی و مدارات با اهل سنت پرداخته می شود. اقسام تقیه به خصوص تقیه مداراتی نیز در این فصل بررسی خواهد شد.

غرض این تحقیق ایجاد اتحاد و انسجام و تقویت میان صفوف مسلمانان است. در این تحقیق ده مسئله مورد اختلاف میان پیروان اهل بیت علیهم السلام و اهل سنت مورد بررسی قرار گرفته است. ما این ده مسئله را به دو بخش تقسیم کردیم: 1- عقائد 2- احکام؛ بخش اول: این بخش بر پنج فصل مشتمل است: فصل اول: اثبات عدم تحریف قرآن، فصل دوم: تقیه در کتاب و سنت، فصل سوم: عدالت صحابه، فصل چهارم: احترام به قبور بزرگان، فصل پنجم: توسل؛ بخش دوم: نیز پنج فصل دارد: فصل اول: نکاح موقت (متعه)، فصل دوم: سجده بر زمین، فصل سوم: جمع بین دو نماز، فصل چهارم: مسح پاها در وضو، فصل پنجم: بسم الله جزء سوره حمد.