پیش زمینه ها و علل رویکرد موضوعی به تفسیر قرآن در قرن معاصر مورد بررسی قرار گرفته است.  در قرن چهاردهم، تفکّر تفسیر موضوعی قرآن توجه قرآن پژوهان را به خود جلب کرد، این رویکرد ریشه در تفسیر معصومین (ع) دارد. ولی در قرآن حاضر، باور به بیان یک موضوع به صورت پراکنده در کل قرآن، رشد علم بشری، علاقمندی دانشمندان مسلمان به بیان دیدگاه های علمی قرآن، اتهام عدم سامان در تعالیم قرآن از سوی مستشرقان و پیشر...

چکیده: مفسّران قرآن کریم، فراخور اندیشه و سواد علمی خود به تفسیرآیات پرداخته­اند. پیش‌فرض­هایی که هر مفسر برمی­گزیند، با دیگری متفاوت است.گرایش عرفانی در تفسیر قرآن به اقسامی چون اشاری، باطنی و انفسی تقسیم می­شود. تفسیر انفسی که نمونه اعلای تفسیر عرفانی است از طریق تفکّر در آیات و سعی در عمومی ساختن فهم آن می­کوشد تا با تطبیق آیات قرآن بر انسان به غایت مطلوب خویش که تعالی روح بشر و به فعلیّت رساند...

این مقاله در پی شناسایی و یافتن مشترکات و تفاوت های دو فرآیند ترجمه و تفسیر قرآن است. نگارنده در راستای بیان پیوستگی های ترجمه و تفسیر در زمینه هایی چون: روند رو به رشد و تکاملی ترجمه و تفسیر قرآن در گذر زمان، تأثیر پیش باورهای کلامی، فقهی، ادبی و ... نیازهای مشترک چون پرهیز از دخالت دادن تئوریهای علمی و گرایشهای شخصی، تأویل متشابهات در ترجمه و تفسیر و نیز مبادی همسان چون لایه های معنای سخن خدا...

اسانید روایات تفسیر عیاشی، از تفاسیر مأثور اولیة شیعه، به دست یکی از ناسخان حذف و در نتیجه، امکان نقد اسانید روایات این کتاب از پژوهندگان سلب است. برخی از تفسیرپژوهان بر این باورند که اسانید شمار بسیاری از روایات این تفسیر را در شواهد التنزیل حاکم حسکانی می توان یافت. این پژوهش که با مقایسة مندرجات این دو اثر سامان یافته، نشان داده است که این نظر از دقت و قوت علمی لازم برخوردار نیست.

هر قاعده ی حقوقی در مقام اجرا نیازمند تفسیر است، این در حالی است که قواعد به دلایلی چون اجمال و ابهام تاب تفاسیر گوناگونی دارند. قانون اساسی نیز از این اصل کلی مستثنا نیست، بلکه به سبب کلیت، عمومیت و کلان نگری و صعوبت نسبی اصلاح و بازنگری در آن، در مواردی تاب تفاسیر بیشتری نسبت به سایر قوانین دارد. به سبب اینکه هر مرجعی برای نظارت بر اجرای قانون به ناچار آن را تفسیر می کند، در بیشتر نظام های سی...

چکیده هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل اندیشه‌ی‌ فلسفی نقوش هندسی گچبری‌های قرون نخستین اسلامی می‌باشد. اندیشه‌ی فلسفی یونانی، به خصوص فلسفه‌ی افلاطون و فیثاغورث از جمله علومی است که بر تفسیر و تحلیل نقش‌مایه‌های هنر اسلامی اثرگذار بوده است. مستندات پژوهش، آثار معماری به خصوص گچبری‌های گنجینه‌ی اسلامی موزه‌ی ملی ایران است. پژوهش حاضر با استفاده از توصیف، تحلیل و مقایسه تطبیقی اطلاعات گردآوری شده ...

این نوشتار، نخست تفسیر علم ع نائی واجب الوجود را از دیدگاه شیخ الرئیسمطابق شفا و نجات مطرح می کند . آنگاه با توجه به تفسیر وی در اشارات - ک هدر حقیقت تفصیل همان اجمال است – به بیان ویژگیهای آن می پردازد.بنا بر تفسیر دوم ، علم عنائی واجب الوجود سه ویژگی دارد:-1 فراگیری آن نسبت به تمام موجودات-2 آگاهی به اینکه نظام جهان هستی نظام برتر است-3 آگاهی به اینکه نظام برتر جهان هستی برخاسته از احاطه ی عل...

این پایان نامه به نقد و بررسی شیوه تفسیری به کار رفته در تفسیر تفهیم القرآن تألیف ابوالاعلی مودودی، یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین تفاسیر اهل سنت در شبه قاره هند می پردازد و نحوه استفاده ابوالاعلی مودودی در این تفسیر از عقل و نقل را بازنگری می کند. نویسنده در پنج فصل روش های مفسر کتاب مذکور، اعم از روش تفسیر روایی، روش تفسیر علمی و روش تفسیر عقلی و اجتهادی را با ذکر نمونه هایی از تفسیر کتاب ت...

  انسان همواره در پی شناخت پدیده‌های مخاطره‌آمیز محیط اطراف زندگی بوده است. افراد و جوامع همواره به رابطة معنادار بین پدیده‌ها معتقد بودند و بیشتر از طریق احساس و تصورات ذهنی آنها را درک می‌کردند. درک تطور این شناخت یک ضرورت است. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، ارتباط و هماهنگی شناخت اسطوره‌ای با پدیده‌های مخاطره‌آمیز است. در این راستا به این پرسش پاسخ می‌دهیم که چرا مخاطرات اسطوره...

فرهنگ شرف نامه تألیف ابراهیم قوامی فاروقی ازجمله آثار گران مایۀ زبان و ادب فارسی است که نگارش آن در سال ۸۷۸ق در بیهار هند به پایان رسیده است. منابع علمی اطلاعات مختلفی درباره شرف نامه و مؤلف آن به دست داده اند؛ ازجمله اینکه قوام الدین فاروقی آن را به شرف مرشد خویش، شرف الدین احمدبن یحیی منیری، شرف نامۀ منیری نام گذاری کرده است. در فهرست های مختلف گنجینه های خطی دربارۀ مندرجه، شکل و زمان کتابت ن...