اثرعوامل آگونیست و آنتاگونیست گیرنده‌های دوپامین بر ترشح بزاق در موش صحرایی

چکیده ارتباط دوجانبه بین هسته شکمی میانی هیپوتالاموس و سیستم دوپامینی، ممکن است نقش مهمی در ترشح غدد برون ریز دستگاه گوارشی، رفتارها و عادات تغذیه‌ای ایجاد نماید. هدف از این مطالعه بررسی نقش گیرنده‌های دوپامینی در تنظیم غدد برون‌ریز و آیا ترشح بزاق تحت سیستم عصبی مرکزی است یا فقط در اثر تغییرات سطح گرسنگی، تشنگی و هضم مواد غذایی در دهان صورت می‌پذیرد؟ 90 سر موش صحرایی تحت بیهوشی عمومی زیر دستگاه استرئوتاکس قرار گرفتند و به 9 گروه: دو گروه کنترل، شم a و b، گروه SCH23390 (آنتاگونیست گیرنده دوپامینی D1) گروه بروموکریپتین (آگونیست گیرنده‌های دوپامینی D1 و D2)، گروه مخلوط SCH23390 با بروموکریپتین، گروه پیلوکارپین و گروه مخلوط پیلوکارپین و بروموکریپتین تقسیم شدند. میزان ترشح بزاق برحسب حجم (میلی لیتر) اندازه گیری و با کمک برنامه SPSS گروه‌ها با هم دیگر مقایسه شدند (تست Anova). یافته‌های مطالعه نشان داد که گروه SCH23390 و گروه مخلوط به‌طور معنی‌داری حجم بزاق را افزایش می‌دهند. بروموکریپتین به تنهایی ترشح پایه بزاق را تغییر نداد. پیلوکارپین ترشح بزاق را افزایش داد و بروموکریپتین در مخلوط با پیلوکارپین به‌طور معنی‌داری میزان ترشح بزاق را کاهش داد. SCH23390 به‌تنهایی و در حضور بروموکریپتین به‌طور معنی­داری ترشح بزاق را افزایش داد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می­دهند که سیستم دوپامینی هسته شکمی میانی هیپوتالاموس روی ترشح بزاق تأثیر بسزایی دارد به صورتی­که آگونیست­های دوپامین میزان آن را کاهش و آنتاگونیست‌های دوپامین میزان ترشح بزاق را افزایش می­دهند.