سناریو های گذار کلانشهر مشهد به سوی شهر هوشمند با تاکید بر جابجایی

شهر هوشمند واقعیتی است که باتوجه به گسترش روز افزون ابزار فناوری اطلاعات در شهرها و در راستای پاسخگویی به نیازهای جدید شهروندان در زندگی شهری آنان، پا به عرصه حضور می گذارد. به منظور انجام پژوهش، بعد از شناسایی و تعیین مدل مفهومی جابجایی هوشمند، دو گام اساسی طی شد. ابتدا وضع موجود جابجایی هوشمند در شهر مشهد با کمک شاخص های شناسایی شده جابجایی هوشمند با استفاده از دو روش کمی و کیفی سنجیده شد تا بتوان مقادیر و موضوعات استخراج شده را با یکدیگر مورد مقایسه قرار داده و به درک درستی از وضعیت فعلی جابجایی هوشمند در مشهد نائل شد. در گام دوم که مرتبط با آینده پژوهی در کلانشهر هوشمند می باشد از روش سناریو نویسی استفاده گردید و با استفاده ازشاخص های جابجایی هوشمند و عوامل موثر بر آن ها، اطلاعات مربوط به این عوامل در دو بعد اثرگذاری و عدم قطعیت از خبرگان دانشگاهی و دست اندرکاران مدیریت شهری با کمک پرسشنامه اخذ گردید، سپس بررسی روایی پرسش نامه ها به کمک نظرات اساتید دانشگاهی و پایایی آن ها با کمک آزمون آلفا کرونباخ انجام شد. با استفاده از آزمون های ناپارامتریک کای اسکوئر و فریدمن ارزش هر یک از عوامل موثر بر عوامل کلیدی جابجایی هوشمند تعیین گردید و به این ترتیب پیشرانهای بحرانی برای نوشتن سناریوها به دست آمد و منطق سناریو در دو بعد "افزایش دسترسی ها" و"کاهش آلودگی های هوا و محیط زیست" شکل گرفت. چهار سناریو در این زمینه تحت عناوین : شهرتدبیر طلایی، شهر نیمه تمام، شهر سایه روشن و شهر مهجور نگاشته شد و سپس این سناریوها در اختیار خبرگان قرار گرفت تا ضمن تعیین میزان روایی سناریوها، نظرات و دیدگاه های آینده هر سناریو را بیان نمایند تا بتوان به کمک آن روایت هر سناریو را نوشت، در قسمت پایانی با کمک نظرات ارائه شده توسط خبرگان داستان سناریوها ، راهبردها و پیامدهای هرکدام شرح داده شد. نتایج تحقیق در گام اول نشان داد که علیرغم وجود زیرساخت های نسبتا خوب فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلانشهر مشهد، هنوز هوشمندی نتوانسته به مطلوبیت لازم برسد و مراحل سه گانه مدل تکاملی شهر هوشمند بطور ناقص طی شده است. همچنین در گام دوم، از چهار سناریوی نوشته شده برای کلانشهر هوشمند مشهد سناریوی" شهر تدبیر طلایی" سناریوی مطلوب می باشد و در آن کاهش آلودگی های هوا و محیط زیست و افزایش دسترسی ها توامان وجود دارد. در پایان راهبردهایی جهت رسیدن کلانشهر مشهد به سناریوی مطلوب در افق 1404 ارایه گردید.