اثر فصل بر غلظت سرمی تستوسترون در سگ های منطقه اهواز

از آنجا که متغیرهای زیادی بر میانگین غلظت سرمی تستوسترون در سگ ها تاثیرگذار هستند، مطالعه حاضر بر روی 6 قلاده سگ نر بالغ، سالم از نظر بالینی، از نژاد بومی و در محدوده سنی 2-5/1 سال انتخاب گردید. سپس در طول مدت مطالعه 1 سال (12 ماه)، هر 15 روز یک بار و در بازه زمانی 30/8 تا 30/11 قبل از ظهر، از ورید سفالیک خون گیری انجام شد. نمونه های خون سانتریفوژ گردیده و سرم ها تا بررسی نهایی، در منفی 20 درجه سانتی گراد فریز شدند. غلظت سرمی تستوسترون با استفاده از روش الایزا اندازه گیری شد. اطلاعات در رابطه با درجه حرارت محیط، میزان بارندگی و طول روشنایی روز از اداره هواشناسی استان خوزستان اخذ شده و نتایج بدست آمده با استفاده از آنالیز آماری anova و paired t-test مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه میانگین±خطای استاندارد غلظت سرمی سالانه تستوسترون ng/ml 8/1±5/4 بدست آمد. حداقل و حداکثر غلظت سرمی تستوسترون به ترتیب، 2/0 و 3/7 نانوگرم در میلی لیتر بدست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که تغییرات سطح سرمی تستوسترون، به طرز قابل توجهی تحت تأثیر ماه نمونه-گیری قرار گرفته است (0001/0>p)، به طوری که پایین ترین سطوح سرمی تستوسترون به میزان ng/ml 7/1 در ماه های اردیبهشت و خرداد و حداکثر سطح تستوسترون به میزان ng/ml 7/6و ng/ml 8/6 در ماه های دی و مرداد بوده است. میانگین غلظت سرمی تستوسترون در فصل بهار ng/ml 25/0±93/1 بود، سپس با یک افزایش معنی دار در فصل تابستان به ng/ml 25/0±11/5 رسید (05/0p<). در ادامه با یک کاهش اندک و غیر معنی دار در فصل پاییز به میزان ng/ml 25/0±96/4 تنزل یافته (05/0<p) و در ادامه با یک افزایش معنی دار، به سطح ng/ml 25/0±94/5 در زمستان رسید (05/0p<)، بنابراین غلظت سرمی تستوسترون تحت تأثیر فصل نمونه گیری قرار گرفته است. به طور کلی، متغیرهای مورد بررسی فصل، تأثیر بالقوه ای بر غلظت سرمی تستوسترون دارد، به گونه ای که دما و طول روشنایی روز رابطه معنی دار منفی (دما r=-0.27; p=0.001، طول روشنایی روز r=-0.20; p=0.013) و میزان رطوبت، رابطه معنی دار مثبت (r=0.21; p=0.011) با غلظت سرمی تستوسترون سگ های مورد مطالعه داشته است.