توارث پذیری و ارتباط صفات در جوامع f2 حاصل از تلاقی بین سه گونه گلرنگ تحت شرایط عادی و تنش خشکی

از تلاقی بین گونه ای، بخصوص تلاقی با گونه های وحشی می توان به منظور افزایش تنوع ژنتیکی و ایجاد ارقام جدید استفاده نمود. در این راستا این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، ارزیابی تحمل به تنش خشکی و توارث پذیری صفات بر روی هفت جامعه f2 حاصل از تلاقی گونه اهلی با دو گونه وحشی گلرنگ (c. palaestinus و c. oxyacanthus) انجام پذیرفت. دو ژنوتیپ از گونه زراعی گلرنگ با نام “i” و “c” با گونه c. palaestinus (p) و گونه c. oxyacanthus (o) به صورت مستقیم و متقابل تلاقی پیدا کردند. تلاقی ها به همراه والدین (تیمارها) در دو محیط رطوبتی (عدم تنش و تنش خشکی) به صورت تجزیه مرکب در قالب طرح پایه بلوک های کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس شاخص های میانگین حسابی عملکرد (mp)، میانگین هندسی (gmp)، تحمل به تنش (sti) و شاخص مقاومت نسبی (snpi)، تلاقی های pi، ip، cp و pc بیشترین مقدار تحمل به خشکی را داشتند. در میان شاخص های مورد استفاده، شاخص-های sti، gmp و snpi به عنوان بهترین شاخص ها برای گزینش متحمل ترین تلاقی ها به تنش رطوبتی معرفی شدند. در بررسی توارث پذیری صفات اندازه گیری شده، حاشیه برگ روزت، خارداری، خار در نوک براکته، شکل براکته، جهت گیری نوک براکته و شکل بذر عمل ژنی غالبیت کامل (نسبت 3:1) و صفاتی نظیر شکل برگ روزت و اندازه براکته عمل ژنی غالبیت ناقص (نسبت 1:2:1) را از خود بروز دادند. در بررسی رنگ گل اولیه در تلاقی های pi و ip عمل ژنی غالبیت ناقص (نسبت 1:2:1) و برای سایر تلاقی ها انواع اپیستازی دیده شد. نتایج توارث پذیری رنگ بذر در تلاقی های po، co و io عمل اپیستازی غالب (نسبت 12:3:1) را نشان داد.