داد و ستد خون در فقه و حقوق

فقه عهده دار تئوری اداره نظام و اجتماع می باشد، لذا یکی از مباحثی را که می بایست گره گشایی نماید و عهده دار پاسخگویی به پیامدهای حقوقی و فقهی آن در اجتماع باشد. ولذا با توجه به جایگاه و موضع کارآمد و جدّی فقه در برابر مسایل نوُ پدید (مستحدثه) و بسیار حساس و داعیه داری فقه در عرصه های یاد شده، باید به درستی از پَس پرسش های موجود برآید. تغییر موضوع و وصف کلی در زمانی، حکم را از روی اوصاف و عنوان کلّی موضوعی برداشته و موجب تغییر حکم قبلی می شود. به طور مثال تنباکو خود موضوع تحریم نیست، اما تقویت کفار و شرک، جزء موضوعاتی هستند که در لسان ادله ی ما تحریم شده اند. چنانچه استعمال تنباکو از مصادیق تقویت کفر قرار گیرد، حرام می شود؛ خون نیز امروزه طبق نظر فقها موضوعاً از مصادیق وصف کلی حرمت اعیان نجسه خارج گردیده و عنوان و وصف دیگری به خود گرفته است. ما نیز در این پژوهش در جستجوی رسیدن به این مطلب بوده در صدد پاسخگویی به سوالاتی هستیم که گره از مشکل پدیدار شده امروزی بگشاید؛ سوالاتی از این دست که آیا خون می تواند موضوع معاملات شرعی قرار بگیرد؟ و اگر اهدای خون جایز است آیا میتواند موضوع عقود قرار بگیرد و آیا اهداء کننده خون ثوابی هم می برد؟ مطلق بهره برداری و داد و ستد خون حرام است، یا فقط آشامیدن آن و خرید و فروش در راستای منافع حرام؟و اینکه ادله ای که فقها بر حرمت خون اقامه کرده اند، خون انسان را که امروزه در پزشکی و معامله بیماران از آن بهره می برند را نیز در بر میگیرد؟ واژگان کلیدی: خون، معامله، بیع، حرمت(تکلیفی و وضعی).