استخراج موسیلاژ دانه به با استفاده ازامواج فراصوت و ارزیابی خواص عملکردی آن

در پژوهش حاضر، اثر استخراج به کمک فراصوت بر راندمان و برخی خواص عملکردی و فیزیکوشیمیایی موسیلاژ دانه ی به ارزیابی و با خواص نمونه ی کنترل (نمونه استخراج شده با روش رایج) مقایسه شد. برای این منظور، ابتدا روش استخراج رایج با هدف رسیدن به حداکثر راندمان، بهینه سازی گردید. شرایط بهینه شامل دمای استخراج 47 درجه سانتی گراد، نسبت آب به دانه ml/g 5:1/32 و زمان استخراج 45 دقیقه بود. در این پژوهش از پروب فراصوت با شدت بالا (فرکانس 24 کیلوهرتز و توان 400 وات) و شدت ها (20، 60 و 100درصد) و زمان های متفاوت (5، 15 و 30 دقیقه) استفاده شد. خواص موسیلاژ دانه ی به از قبیل میزان قند کل، اسید اورونیک، پروتئین، رطوبت، فعالیت آبی، پارامترهای رنگ، حلالیت، پایداری حرارتی امولسیون، پایداری کف، قابلیت جذب آب، ویسکوزیته ظاهری، خواص حرارتی و فعالیت مهار کنندگی dpph ارزیابی گردید. علاوه بر این، گروه های عملکردی در ساختار موسیلاژ، توسط طیف سنجی مادون قرمز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد استخراج با فراصوت در مقایسه با روش رایج، به طور معنی داری (01/0p<) باعث افزایش راندمان استخراج موسیلاژ دانه ی به شد. با اعمال فراصوت، میزان قند کل و اسید اورونیک نمونه ها افزایش یافت به طوری که در شدیدترین تیمار اعمال شده (شدت 100درصد طی 30 دقیقه) نسبت به نمونه کنترل 8/24 درصد افزایش قند کل مشاهده شد. میان میزان پروتئین نمونه ها اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت، هر چند حداقل میزان پروتئین، مربوط به نمونه ی کنترل بود. میزان رطوبت و فعالیت آبی نمونه ها به نوع تیمار بستگی داشت. زمان صوت دهی بیشترین تاثیر را بر شاخص روشنایی پودر موسیلاژها داشت و l* نمونه ها با افزایش شدت و زمان اعمال امواج، کاهش یافت. بیشترین و کمترین میزان اختلاف رنگ کل در مقایسه با نمونه ی کنترل به ترتیب در شدیدترین (شدت 100درصد طی 30 دقیقه) و ضعیف ترین (شدت 20درصد طی 5 دقیقه) تیمار مشاهده گردید. نتایج آزمون های رئولوژیکی نشان داد با افزایش شدت و زمان امواج، ضریب قوام (k) کاهش و شاخص رفتار جریان (n) در مدل هرشل بالکی افزایش یافت اما این روش استخراج، تاثیر معنی داری بر تنش تسلیم (0?) دیسپرسیون های موسیلاژ نداشت. نتایج آنالیز واریانس حاکی از آن بود که استخراج با فراصوت تاثیر معنی دار (01/0p<) و مثبتی بر قابلیت جذب آب، پایداری کف و حلالیت نمونه ها داشت. پایداری حرارتی امولسیون در تمامی شدت ها با افزایش زمان صوت دهی کاهش یافت و بهترین پایداری طی 5 دقیقه صوت دهی حاصل شد. ترموگرام های dscمربوط به نمونه های استخراج شده با فراصوت حاکی از پایداری حرارتی بالای این نمونه ها بود. استخراج با فراصوت همچنین در بهبود فعالیت مهار کنندگی رادیکال dpph نیز نقش داشت. با بررسی طیف مادون قرمز نمونه ها مشخص شد تمامی پیک ها و باندهای مربوط به پلی ساکاریدها در طیف موسیلاژها موجود بودند. ویسکوزیته ذاتی نمونه ها با افزایش زمان و شدت امواج فراصوت نیز کاهش یافت.