بررسی و شناخت و نحوه به کارگیری رهیافت مهیاسازی در مدیریت سازمان منابع طبیعی

جوامع مختلف در طول حیات خود، تحولات گوناگونی را تجربه کرده اند. یکی از آنها که بر جوامع اثرات داشته، تغییر در محیط زیست و کشاورزی می باشد. سازمانهای دست اندرکار حفظ محیط زیست و منابع طبیعی برای چالش با چنین تحولاتی باید قادر باشند تا جهت آنها را پیش بینی کرده و خود را برای مواجهه با آنان مهیا سازند. بنا بر اعتقاد کارشناسان علم منابع طبیعی، مدیریت و ترویج، عناصر متعددی وجود دارند که می توانند مدیران را در مدیریت و پیش بینی تحولات یاری نمایند. این عناصر عبارتند از: مواجهه با ناپایداری و تازه تر شدن، ورود به عصر انفجار اطلاعات ، اهمیت ارتباطات درون و برون سازمانی، توجه به توسعه پایدار، فکر کردن به شیوه جهانی و اقدام به شیوه محلی و توجه به نتیجه گرایی و کل نگری، اهمیت کارهای گروهی و برخورد تیمی با مسائل، نیاز به نیروی انسانی متخصص و ماهر، استفاده از ارتباطات شبکه ای و سازمانی برای ایجاد همکاری و مشارکت بین کارکنان و با ارباب رجوعان، توجه به توسعه انسانی و آموزش ، توجه به مبانی ارزشی و اخلاقی، و توجه به توان سازگاری و قدرت انطباق پذیری افراد. در تحقیق حاضر، این عناصر در قالب یک رهیافت ارائه گردیده اند. هدف این تحقیق نیز بررسی نظرات مدیران نسبت به اهمیت ، میزان استفاده علمی و راه حلهای آنها درباره چگونگی استفاده از این عناصر می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از روش مصاحبه گروه متمرکز استفاده گردید. در این راستا با 36 نفر از مدیران استانهای فارس و بوشهر مصاحبه شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به کمک تکنیک پردازش و تفسیر اطلاعات به روش مغز (mind mapping) و روش ترکیبی (list structure order) انجام گرفت . یافته ها نشان می دهند که مهمترین مشکلات سازمان منابع طبیعی عوامل هستند که در رهیافت مهیاسازی بر آنها تاکید شده است . بسیاری از این مشکلات ، نه تنها در اثر بی توجهی نسبت به یک عنصر، بلکه در اثر بی توجهی به سایر عناصر رهیافت مهیاسازی نیز حاصل شده اند. زیرا بین عناصر رهیافت ، یک ارتباط متقابل وجود دارد. یافته ها نشان داده اند چنین رابطه ای نیز بین مشلات سازمان وجود دارد. لذا، با رفع مشکلات مربوط به یک عنصر، قسمتی از مشکلات مربوط به سایر عناصر نیز برطرف می گردد. راه حلهای ارائه شده توسط مدیران نیز موید چنین نتیجه ای است . زیرا با بررسی این راه حلهای مشخص می شود که تمامی آنها دربردارنده عناصر رهیافت مهیاسازی می باشند. پیشنهادات این پژوهش برای اجرای رهیافت مهیاسازی عبارتند از: کمک به مدیران و مسئولان سازمان منابع طبیعی برای درکئ بهتر مسائل و معضلات حال و آینده-، افزایش قدرت انطباق پذیری مدیران و کارکنان برای چالش با تغییرات ، بیان روشن و آشکار مفاهیم و اصول مدیریت برای کارکنان و مدیران، کمک به مدیران برای کاهش عدم ثبات در مدیریت سازمان، توجه مدیران، برنامه ریزان و سیاستگذاران سازمان به امر اطلاع رسانی و سرمایه گذاری در آن، ارائه برنامه های مناسب آموزشی به منظور افزایش دانش و مهارت کارکنان و مدیران، استفاده مناسبتر از سازمانهای آموزشی و ترویجی در تامین نیروی انسانی، بهبود توان مدیریتی مدیران به وسیله افزایش قدرت برنامه ریزی و تصمیم گیری در آنها، توجه به اصول اخلاقی و انسانی و حاکمیت آن در سازمان، فراهم آوردن امکانات لازم برای ایجاد همکاری و مشارکت در قالب فعالیتهای گروهی.