بررسی اثرات متقابل غنی سازی دی اکسید کربن، نیتروژن و آهن بر شاخصهای کمی و کیفی گل بریده میخک رقم ایوون

یکی از مشکلات گلخانه های کشور اعم از تولید سبزی، گل و گیاهان زینتی عدم دسترسی به دانش فنی تغذیه دی اکسید کربن می باشد. این موضوع به طور مستقیم و غیرمستقیم اثرات منفی قابل توجهی بر روند تولید دارد. با توجه به شدت نور بالای خورشید در منطقه تهران که در طول سال اندازه گیری گردید (متوسط آن حدود 120 هزار لوکس معادل 11000 وات ساعت در متر مربع در سال) و 285 روز آفتابی (2000 ساعت در طول سال در مناطق مرکزی ایران)، پس از طلوع خورشید و شروع فرآیند کربن گیری، با شدتی فزاینده از غلظت دی اکسید کربن گلخانه کاسته شده و این موضوع در شرایط سردی هوا در فصل های پاییز و زمستان به علت بسته بودن دریچه های تهویه شدت می یابد. این تحقیق با هدف بررسی اثرات متقابل غنی سازی گاز کربنیک ، نیتروژن و آهن بر شاخص های کمی و کیفی گل بریده میخک (dianthus caryophyllus l.) در شرایط نوری استان تهران، طی سالهای 1374 تا 1378 در گلخانه تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب و گلخانه های تجاری تولید گل میخک در منطقه ورامین به مرحله اجرا گذارده شد. در مرحله اول به منظور ایجاد تیمار شاهد برای مرحله دوم براساس منابع علمی، نسبت به تعیین حد بحرانی عناصر در مرحله گلدهی و مصرف کودهای معدنی اقدام لازم صورت پذیرفت . سپس در شرایط تغذیه ای منتج از بخش اول، غلظت دی اکسید کربن در دو سطح 340 و 1000 میکرولیتر بر لیتر تنظیم گردید و هر دو تیمار تحت تاثیر یک سطح اضافه نیتروژن (یک میلی اکی والان آمونیوم و 2 میلی اکی والان نیترات در لیتر) و یک سطح اضافی آهن (0/1 گرم کلات آهن fe-eddha به ازاء هر گلدان) قرار گرفتند. هر تیمار شامل 5 تکرار و هر تکرار شامل دو واحد آزمایشی بود که در قالب طرح کاملا تصادفی بصورت اسپلیت پلات با سه فاکتور مورد ارزیابی قرار گرفت و طی دو سال آزمایش ، صفات ارتفاع ساقه گلدهنده، قطر ساقه گلدهنده، تعداد گل تولید شده توسط هر بوته، قطر جام گل، طر کاسه گل، کیفیت ظاهری گل، طول عمر بعد از برداشت ، وزن خشک و مقدار نیتروژن و آهن جذب شده در اندامهای هوایی مورد بررسی و در نهایت براساس آزمون دانکن نسبت به ارزیابی اثر تیمارها اقدام شد. نتایج حاصل از میانگین دو سال نشان داد که میانگین تعداد گل تولید شده در بوته در تیمار اثر متقابل دی اکسید کربن و نیتروژن در سطح 5 درصد به میزان 48 درصد نسبت به شاهد و 5 درصد نسبت به تیمار مستقل غنی سازی دی اکسید کربن افزایش یافت . طول عمر بعد از برداشت در تیمار اثرات سه جانبه دی اکسید کربن، نیتروژن و آهن در سطح یک درصد به میزان 80 درصد نسبت به شاهد و 17 درصد نسبت به تیمار مستقل غنی سازی دی اکسید کربن ارتقاء یافت . کیفیت گلها براساس اندازه گیری به روش کانوور در تیمار دو طرفه غنی سازی دی اکسید کربن و نیتروژن به میزان 52 درصد نسبت به شاهد و حدود 20 درصد نسبت به تیمار مستقل غنی سازی دی اکسید کربن افزوده شد. نسبت وزن خشک در تیمار دی اکسید کربن و سه جانبه دی اکسید کربن و نیتروژن و آهن در سطح یک درصد به میزان 23 درصد نسبت به شاهد و ارتفاع شاخه گلدهنده در تیمار اثرات سه طرفه دی اکسید کربن، نیتروژن و آهن 2/1 درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد. قطر جام گل در هیچیک از تیمارها، افزایش معنی داری نشان نداد و در تیمار آهن اضافی به دلیل بروز اثرات سمیت تداخل اثر دو عامل کلاته کود کامل کریستالون و کود آهن سکوسترین 138 کاهش نشان داد.