بررسی خوراک و تغذیه در دوره صفوی و قاجار

تغذیه از ضروری ترین احتیاجات ذاتی و زیستی انسان و تمایل به خوردن از نیرومندترین تمایلات آدمی است که وی را مجبور می کند برای رفع نیازمندی هایش کوشش نماید. تغذیه در زندگی فردی و اجتماعی انسان اهمیتی به سزا دارد و تنها مربوط به جسم نیست بلکه سازنده ی روحیه و خصایص یک ملت نیز هست و خوراکی های مصرفی در هر کشوری می تواند به عنوان یک نماد فرهنگی محسوب گردد. گرچه ممکن است مقوله ی تغذیه و خوراکی ها برای اغلب مردم ایران پیش پا افتاده به نظر برسد اما چگونگی و ماهیت آن، بیانگر تفاوتهای بسیاری از سفره ای تا سفره ی دیگر است و این اختلافات ناشی از نوع مواد غذایی، ذائقه ها، اعتقادات دینی و فرهنگ های گوناگون است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی درصدد بررسی چگونگی خوراک و تغذیه در دوره ی صفوی و قاجار برآمد و نشان داد که تکثر خوراکی ها، موجبات بهره مندی طبقه سلطنتی و قشر مرفه جامعه را فراهم و آنها را به سمت و سوی اسراف گرایی سوق داده بوده است. الگوهای غذایی نشأت گرفته از اصول دینی در اکثر موارد در این دو دوره تاریخی با جدیت اجرایی می شدند و مناسبت های مذهبی و ملی در نوع خوراکی های مصرفی تأثیرگذار بودند. هم چنین شکارگری موضوعی رایج و متداول بود که از طرفی برای متمولان امری برای سرگرمی و تفنن و از طرف دیگر برای قشر معمولی و کم بضاعت جامعه منبعی برای ارتزاق محسوب می گشت.