اخلاق باور از منظر قرآن کریم و مقایسه آن با دیدگاه ویلیام کلیفورد

این پژوهش می خواهد در خلا تحقیقی مستقل و جامع به زبان فارسی ، فهم درست از اخلاق باور مبتنی بر تبیین مفاهیم مرتبط در قرآن کریم ارائه کند. کتابها و مقاله های متعددی در نقد و دفاع از اخلاق باور به نگارش درآمده که نقدها در سه دسته نقد مبانی ، نقد روش – فرآیند استدلال و نقد بر نتایج جای می گیرد. بعضی از این نقدها که در جهت ایمان گرایی و خرد گریزی باورهای دینی یا کم مهری به گوهر قدسی عقل و نیز از نگاه درون دینی مسیحی است مقبول نمی افتد ، اما عقلانیت حداکثری کلیفورد که شامل همه باورهای جزئی و ساده می شود. و اینکه همه باورها دینی باید مستقیما از عقل و استدلال عقلی باشد و برای همگان اثبات شده باشد نیز امری بی مبنا و فوق طاقت و غیر عملی است. آنچه از بیان ایشان وجه اشتراک است با مبانی قرآن کریم همانا تقبیح پذیرش کورکورانه رسم و رسوم و اعتقادات پدران و پیشینیان یک جامعه است. نگاه تحقیقی به اصول دین در دین اسلام و مذهب شیعه مورد تاکید بوده است، در این مورد رویکردی که کلیفورد به نقد خودزودباوری دارد نمونه ای از این اشتراک است . آنچه کار این تحقیق را خاص می کند نگاه به درون قرآن کریم حول این موضوع است، بررسی تعریف باور و معادل گرفتن آن با اعتقاد و ایمان گرایی . باور در این جا فقط به معنای اندیشه ی عام نیست بلکه منظور اعتقادات و ایمان فرد و یقینیات فرد است ، مسائلی که فرد برای خود پیش فرض می گیرد که غالبا از طرف محیط او، کشور او، فرهنگ و دین مردم و خانواده اش به او القاء می شود. آنچه ما به عنوان یک عبارت پیشنهادی بجای « اخلاق باور » طرح می کنیم : « ایمان گرایی اخلاقی » یا « ایمان اخلاقی » یا « اخلاق ایمان » است. آنچه نگاه پیش فرض دین به طور عام و قرآن به طور خاص را از نگاه غربی و کلیفورد متمایز و بعضا در تضاد می کند این است که نگاه کلیفورد برون دینی است و اینکه اخلاق را در جایگاه ی بالاتر از دین و هر فکر و اعتقاد و رسومی قرار می دهد ولی دین ، اخلاق را به صورت فضایل اخلاقی و اخلاق عملی می بیند و در نتیجه ذیل و زیرمجموعه دین و خداوند و مفاهیم در راستای آن قرار می دهد.