تاثیر گونه¬های روغنی جنس brassica در عملکرد تولیدمثلی و کارایی پشهaphidoletes aphidimyza با تغذیه از شته¬های خردل و سبز هلو در شرایط آزمایشگاهی

تغییر کیفیت گیاه میزبان می¬تواند برهم¬کنش حشرات گیاه¬خوار و دشمنان طبیعی آن¬ها را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به¬منظور بررسی اثر سه گونه گیاهی کلزا (brassica napus l.)، خردل هندی (b. juncea l.) و شلغم روغنی (b. rapa l.)، رقابت ظاهری دو گونه شته خردل (lipaphis erysimi kalt.) و شته سبز هلو (myzus persicae sulzer) و شکارگری، ترجیح تخم¬ریزی، رفتار سوئیچینگ و رجحان غذایی پشه شته خوار در شرایط کنترل شده دمایی و رطوبتی اجرا شد. به این منظور شته¬های خردل و سبز هلو به طور جداگانه روی گونه¬های گیاهی ذکر شده پرورش یافتند. برای انجام بررسی¬های آزمایشگاهی تعداد 20 شته هم¬سن (سن سوم پورگی) از هر تیمار در یک ظرف 9×7 سانتی متر به¬همراه یک عدد برگ تازه از گونه گیاهی مشابه قرار گرفتند. در بررسی رفتار سوئیچینگ لارو شکارگر، سه نسبت مختلف از دو گونه شته با تعداد نهایی 20 عدد در اختیار لاروها قرار داده شدند. سپس در هریک از ظروف، یک عدد لارو سن دوم پشه شکارگر قرار داده ¬شد و پس از 24 ساعت تعداد شته¬های خورده شده از هر گونه شمارش و ثبت شد. جهت انجام بررسی¬های گلخانه¬ای ترجیح غذایی و سوئیچینگ، تعداد 20 شته و برای بررسی ترجیح تخم¬ریزی ماده¬های a. aphidimyza، 40 عدد پوره سن سوم از هر دو گونه شته در سطح پشتی برگ¬های سه گونه¬ی گیاهی استقرار داده شدند. سپس تعداد شته¬های خورده شده و تخم¬های گذاشته شده پس از 24 ساعت شمارش و ثبت شد. نتایج نشان داد که با تغییر گونه‎ی گیاهی، شکارگری پشه شته خوار به طورمعنی¬داری تحت تأثیر قرار گرفت به طوری¬که کم¬ترین میزان شکارگری در شلغم روغنی (17/0±54/4) و بیشترین آن در کلزا (16/0±38/6) مشاهده شد. همچنین حضور شته سبز هلو به¬عنوان آفت ثانویه، میزان تغذیه لارو پشه شته¬خوار را 8 تا 15 درصد روی گیاهان میزبان افزایش داد، این نتیجه در میزان تخم¬ریزی ماده¬های پشه نیز مشهود بود. به طوری که میانگین تخم-های گذاشته شده در رژیم مختلط بسیار بیش¬تر از رژیم تک¬ شته¬ای بود. اما مشخص شد که اثر گیاه میزبان نسبت به نوع طعمه، در تخم¬ریزی ماده¬های شکارگر بسیار مهم¬تر بوده است. در بررسی تغییر رفتار لارو شکارگر، با تغییر در نسبت دو گونه شته، رفتار سوئیچینگ در آن¬ها مشاهده نشد و شکارگر همچنان از طعمه ترجیحی خود تغذیه کرد.