بررسی تنوع کنه های خاکزی میان استیگمایان در زمین هایی با کاربرد متفاوت در شهرستان های سامان و شهرکرد

بهترین نماینده بندپایان در خاک، کنه ها هستند، چون کنه ها بیشترین تنوع را از نظر نیچ اکولوژیکی و رفتار دارا هستند. اولین گام در بررسی تنوع زیستی، بررسی فونستیک و شناسایی گونه های موجود در منطقه می باشد. در این تحقیق، نمونه برداری هایی به منظور تعیین فون کنه های خاکزی میان استیگمایان در دو شهرستان شهرکرد و سامان انجام شد و از راسته میان استیگمایان 12 خانواده، 17 جنس و 24 گونه شناسایی گردید. گونه multidentorhodacarus denticulates برای دومین بار از ایران گزارش می گردد. فراوانی و تنوع زیستی کنه های راسته میان استیگمایان خاکزی در باغات و زمین های زراعی در هشت ایستگاه در شهرستان های سامان و شهرکرد به مدت شش ماه مورد ارزیابی قرار گرفت. در هر ایستگاه مقایسه بین باغ و زمین زراعی انجام شده است. تنوع زیستی کنه های میان استیگمایان خاکزی در مناطق مورد مطالعه با استفاده از شاخص های تنوع زیستی محاسبه و با آزمون تجزیه واریانس مورد مقایسه قرار گرفتند. مقادیر شاخص های تنوع زیستی در ماه های مختلف حاکی از آن است که در ماه های گرم سال تنوع کنه های خاکزی میان استیگما نسبت به فصول سرد سال بیشتر است. در اغلب موارد مقادیر شاخص ها برای باغات بیشتر از مزارع بود. در مزارع متناسب با فصل برداشت، مقادیر شاخص ها کاهش یافته که احتمالا تخریب بافت خاک توسط ادوات کشاورزی از دلایل آن بشمار می رود. شاخص تنوع شانون- وینر کنه های میان استیگمای خاکزی بین مزارع و باغات در ایستگاه های مورد مطالعه از تفاوت معنی داری برخوردار بود. بیشترین مقدار این شاخص در شهرستان سامان مربوط به کد بادام/جو، محصول بادام (40/1) و کمترین مربوط به شهرستان سامان کد بادام/جو و محصول جو (16/0) بوده است. شاخص غنای گونه ای مارگالف برای باغ بادام کد بادام/جو در شهرستان سامان با مقدار 78/1 بیشتر از سایر مناطق بود. بیشترین مقدار شاخص سیمپسون در شهرستان سامان مربوط به تاکستان مو (35/6) و کمترین مربوط به مزرعه گندم کد گردو/گندم (97/1) بوده است. در این بررسی مقدار مواد آلی خاک نیز محاسبه شد که بیشترین میزان میانگین مواد آلی خاک مربوط به تاکستان مو در شهرستان سامان (%12/2) وکمترین مقدار آن مربوط به مزرعه گندم کد نارون/گندم (41/0) واقع در شهرستان شهرکرد می باشد. شواهد مبنی بر آن است که در مناطقی که میزان مواد آلی خاک بیشتر است، تعداد کنه های خاکزی میان استیگما نیز بیشتر است. در این بررسی معادله خط رگرسیون و ضریب تبیین میان میزان مواد آلی خاک و شاخص های تنوع زیستی کنه های میان استیگمای خاکزی محاسبه شد. میزان ضریب تبیین (898/0=2r) میان مقدار مواد آلی خاک و شاخص غنای گونه ای مارگالف بیشتر از سایر شاخص ها بود که بیان کننده همبستگی بالا میان این دو متغیر می باشد. مقادیر ضریب تبیین برای شاخص شانون- وینر (882/0=2r) و فراوانی کنه های میان استیگمای خاکزی (63/0=2r) محاسبه شد. بین میزان مواد آلی خاک و شاخص سیمپسون رابطه همبستگی ضعیفی مشاهده شد.