بررسی تغییرات فعالیت آنزیم پکتیناز در جدایه‎های جهش یافته قارچ trichoderma reesei پرتو تابی شده با اشعه گاما

آنزیم پکتیناز در صنایع مهمی ازجمله صنعت کاغذ¬سازی و در کارخانجات تولید آبمیوه جهت شفاف-سازی آبمیوه و در خوراک دام و طیور کاربرد فراوانی دارد. یکی از مهمترین جدایه¬های قارچی از نظر تولید انواع آنزیم، گونههای تریکودرما می¬باشد. هدف از انجام این آزمایش ایجاد جهش توسط پرتو گاما در ژنوم قارچ تریکودرما رسئی و تریکودرما هارزیانوم جهت افزایش پتانسیل فعالیت آنزیم پکتیناز، آنزیم زایلاناز و انواع آنزیم¬های سلولاز بود. در این مطالعه القاء جهش در t. reesei و t. harzianum با دز بهینه 250 گری انجام شد و پس از آماده¬سازی سوبسترا و القاء آنزیم پکتیناز، زایلاناز و انواع آنزیم¬های سلولاز در جدایه¬های جهش ¬یافته، فعالیت آنزیمی 21 جدایه موتانت t. reesei و 20 جدایه موتانت t. harzianum حاصل از محیط تخمیر پکتین و پسلیوم ارزیابی گردید و بعد از انتخاب بهترین جدایه جهش ¬یافته از نظر فعالیت آنزیمی، میزان فعالیت آنزیمی جدایه موتانت برتر با سوبستراهای مختلف از جمله تفاله¬های لیمو، پرتقال، هویج، طبق آفتاب¬گردان، غلاف سبز باقلا، پوسته سویا و پوسته پسته اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد که در بین هشت گونه¬¬ی مختلف قارچ تریکودرما، قارچ تریکودرما هارزیانوم و در بین جدایه¬های جهش¬ یافته دو گونه مذکور، دو جدایه جهش ¬یافته m 9 t.r و 7 t.hm از نظر میزان فعالیت آنزیمی و بررسی غلظت پروتئینی فعال¬ترین جدایه¬ها بودند (05/0p<). از آنجایی که t.hm7 از نظر فعالیت آنزیم نسبت به بقیه جهش ¬یافته¬ها فعال¬تر بود به عنوان میکروارگانیسم جهت بررسی فعالیت آنزیمی با سوبستراهای مختلف انتخاب شد. از بین سوبستراهای مورد استفاده، پوسته پسته از نظر میزان فعالیت زایلاناز، سلوبیاز، کربوکسی متیل سلولاز و آویسلازو طبق آفتابگردان از نظر فعالیت آنزیم پکتیناز به ترتیب 6.76، 6.76، 11.71 ، 6.18 و 1.60 واحد در میلی¬لیتر اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد که تولید آنزیم¬های هیدرولیتیک از سوبسترای ارزان قیمتی نظیر ضایعات کشاورزی با استفاده از جهش یافته¬های قارچ تریکودرما، برای تولید آنزیم¬های قابل استفاده در صنعت مقدور است.