بررسی ساختار و عناصر موجود در ریزگردهای کرمانشاه

گرد و غبار به عنوان یکی از مهمترین پدیده های جوی و یکی از بلایای طبیعی شناخته شده مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و محققان است. کشورهای واقع در کمربند خشک و نیمه خشک جهان از جمله ایران همواره با پدیده گرد و غبار درگیر بوده اند. امروزه علاوه بر تعیین شاخص های شیمیایی ذرات گرد و غبار، بررسی ویژگی های فیزیکی و نقش آنها در آلودگی محیط زیست نیز حائز اهمیت است. اندازه ذرات گرد و غبار نقش مهمی را هم در بلند شدن ذرات و هم آستانه ته نشینی آنها بازی می کنند. گرد و غباری که قادر به طی مسافت های طولانی اند معمولا کوچکتر از 20 میکرون هستند. ذرات بزرگتر در نزدیکی منطقه منبع از جو ته نشین می شوند. همچنین اندازه ذرات فاکتور مهمی است که میزان استنشاق و ته نشینی آنها در دستگاه تنفسی را تعیین می کند. عناصر موجود در ذرات ممکن است اثرات سمی روی ریه داشته باشند وحتی منجر به سرطان شوند. ذرات ریزگرد اغلب حامل عناصر قابل انحلال در آب می باشند از این رو احتمال تغییر ترکیب شیمیایی آب در اثر تماس با این ذرات وجود دارد. از طرف دیگر با توجه به اینکه سه مورد از جنگ هایی که در آن از مهمات حاوی اورانیوم ضعیف شده استفاده شده، در کشورهای همجوار ایران بوده است، لازم است بررسی های دقیق و کافی در این زمینه صورت گیرد. از آنجا که انتقال ریز گرد های حاوی اورانیوم ضعیف شده به زمین های کشاورزی و احتمال جذب آنها توسط محصولات کشت شده در این مزارع فرضی منطقی به نظر می رسد، ممکن است جمعیت بزرگی از مردم کشور در معرض خطر این آلودگی باشند. استان کرمانشاه هم با توجه به قرار گرفتن در غرب کشور و همجواری با چندین منبع کوچک و بزرگ گرد و غبار همواره با این پدیده روبرو بوده، به طوری که در موج گرد و غباری 13تا 16 تیرماه سال 88 از بین تقریبا 17 استان درگیر با این پدیده رتبه نخست را دارا بوده است. بنابر این لزوم یک مطالعه جامع در مورد ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ریزگردهای این منطقه کاملا احساس می شد. هدف این پایان نامه بررسی ساختار و عناصر موجود در ریز گردهای کرمانشاه است در این مطالعه نمونه های گرد و غبار انباشت شده روی فیلتر توسط دستگاه های نمونه گیر، برای تعیین اندازه ذرات تحت آنالیز sem و برای تعیین عناصر و ترکیبات شیمیایی موجود تحت آنالیز eds و xrd قرار گرفتند. نتایج حاصل از این بررسی ها نشان می دهدکه اندازه ذرات موجود در گرد و غبار کرمانشاه توزیع گسترده ای از nm53 تا ?m 19 را دارا هستند و اکثریت ذرات اندازه های زیر ?m 5 دارند. همچنین بر خلاف برخی گمانه زنی ها شواهدی از وجود آلودگی های غیر متعارف مثل اورانیوم ضعیف شده در ریزگرد های شهر کرمانشاه وجود ندارد. عناصر موجود در این گرد و غبار عبارتند از: fe، na، mg،s ، c، al،k ، ca،o ، si و همچنین مقادیر کمی cl، nb، ti.