اثر فلاونوئیدهای میوه زغال اخته بر یادگیری و حافظه موش صحرایی نر آلزایمری شده

زغال¬اختهcornus mas l. ، از گیاهان بومی ایران دارای ترکیبات فلاونوئیدی است. با¬توجه به عملکرد مثبت فلاونوئیدها در کاهش واکنش¬¬های استرس¬اکسیداتیو و سایر ویژگی¬های مفید این گیاه، به بررسی اثر فلاونوئیدهای میوه زغال¬اخته بر کاهش یادگیری و حافظه ناشی از تزریق داخل بطن مغزی استرپتوزوتوسین در موش¬های صحرایی بالغ نرنژاد ویستار(wistar) پرداخته شد. برای ایجاد آلزایمر از مدل تزریق استرپتوزوتوسین (mg/kg 3) طی یک عمل جراحی استریوتاکسی در روزهای اول و سوم به شکل دوطرفه در داخل بطن¬¬های مغز موش¬های صحرایی نراستفاده شد. تعداد 48 سر موش نر با وزن تقریبی 300-220 گرم به شش گروه اصلی شامل: 1- شم 2-stz 3- stz + درمان با دوز های مختلف فلاونوئید (5,10,20 mg/kg) 4- کنترل مثبت تقسیم شدند. گروه¬های درمان¬شونده، از یک روز پیش از جراحی به مدت 3 هفته فلاونوئید میوه زغال¬اخته را به شکل داخل صفاقی دریافت کردند، سپس وارد آزمون¬های یادگیری احترازی غیر¬فعال شدند. سایر گروه¬ها سالین را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. در پایان رت¬ها کشته شدند و خونگیری از بطن راست آن¬ها انجام گردید. میزان گلوکز، تری-گلیسیرید، ldl وhdl کلسترول اندازه¬گیری گردید. همچنین در طول دوره تیمار وزن¬گیری از رت¬ها در ابتدای تمام هفته¬ها انجام گردید. داده¬های مربوط به حافظه و پارامترهای خونی، با نرم¬افزار spss نسخه 16 به روش آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون توکی و داده¬های وزن نیز با نرم¬افزار spss نسخه 16 به روش آنالیز واریانس با اندازه-گیری¬های مکرر مورد بررسی قرار گرفتند. تزریق استرپتوزوتوسین باعث کاهش شدید حافظه و کاهش تاخیر زمان ورود به اتاق تاریک می¬گردد. استفاده از هر سه دوز فلاونوئید باعث بهبود حافظه تخریب شده بر اثر تزریق داخل بطنی استرپتوزوتوسین می¬گردد. بیشترین تاثیر مربوط به دوز 10mg/kg می¬باشد .(p<0/001) این دوره تزریق، سبب کاهش معنی¬دار غلظت گلوکز و تری¬گلیسیرید تنها در دوز 10mg/kg (p<0/05)، و افزایش معنی¬دار سطح hdl تنها در دوز 10 mg/kg معنی¬دار گردید (p<0/01). کاهش وزن در رت¬ها در بین دوز¬های مورد آزمایش در دوز 10 mg/kg معنی¬دار بود (p<0/05). بنابراین به¬نظر می¬رسد که زغال¬اخته به¬دلیل داشتن مقادیر بالای فلاونوئیدها اثر مفیدی در جلوگیری از کاهش حافظه ناشی از تزریق استرپتوزوتوسین ایجاد می¬کنند. این ترکیبات دارای اثر مفیدی در جلوگیری از ایجاد و کاهش میزان فاکتورهای خطر در بدن می-باشند و می¬توانند به عنوان عاملی بالقوه درپیشگیری ازسندرم متابولیک در¬نظر گرفته شوند.