پایش رفتار سیستم شیرابه فاضلاب- نانوذرات رس در ستونهای خاک شنی در مقیاس پایلوت و در شرایط ضربه

رس¬ها به دلیل ساختار خاص، به عنوان یک نگهدارنده مناسب در طراحی مراکز دفن آلاینده¬ها و زباله¬های شهری و صنعتی استفاده میگردد(عبدلی و همکاران، 1384). به طور مشخص، سطح مخصوص زیاد، پایداری شیمیایی و مکانیکی، ساختار لایه ای و ظرفیت تبادل کاتیونی، از رس ها یک ماده شگرف برای جذب آلاینده های زیست محیطی ساخته است(سویم و همکاران، 2005 و اوحدی، 2011). در فناوری نانو، در حالی که مواد بسیار کوچک میشوند، خواص جدید قابل توجه¬ای پیدا میکنند، که این خواص در سطوح میکرومولکولی یا بزرگتر قابل مشاهده نیست(لینز و همکاران، 2008). منظور از یک ماده نانوساختار، جامدی است که درآن انتظام اتمی، اندازه کریستال¬های تشکیل دهنده و ترکیب شیمیایی در سراسر بدنه در مقیاس چند نانومتری گسترده شده باشد(بوشن، 2004). به نظر می¬رسد نانورس بصورت بسیار موثری قابلیت حذف و پاکسازی بسیاری از آلاینده¬ها را از محلولهای حاوی آن¬ها داشته باشند. بعلت توانایی جذب بالای نانورس، قیمت ارزان، زیست محیطی بودن آن، و مهمتر اینکه نانورس در آب انتشار نمی¬یابد(اسپدلینگ، 2005) و براحتی قابل بازیافت است، و در نهایت امکان تولید بومی آن میتوان از نانورس بعنوان ماده های مناسب و عالی در تصفیه فاضلاب های صنعتی، آب و شیرابه های مراکز دفنِ غنی از آن استفاده نمود(کنعانی زاده و همکاران، 2011). از سویی گسترش فزاینده زندگی شهرنشینی و افزایش بی¬رویه جمعیت شهری، به¬ویژه در سالهای اخیر موجب افزایش تولید انواع فضولات و مواد زائد شده است. از مسائلی که این روزها نیازمند توجهی ویژه است، دفن این فضولات، ضایعات و مواد زائد جامد شهری، شیرابه¬ها و گازهای تولید شده از تجزیه زباله¬های دارای ترکیبات آلی می¬باشد( عبدلی، 1388). این فضولات از نظر فیزیکی در سه فاز جامد (زباله¬ها)، فاز مایع (شیرابه¬ها) و فاز گاز (بیوگازها) قرار می¬گیرند (بلکی، 1992) .مطالعه فاز مایع زباله¬ها (موسوم به شیرابه¬ها)، حرکت و ترابری آنها و آلودگی مربوط به انتقال و نشر آنها از مهم¬ترین مسایلی است که در دو دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. شیرابه مایعی است که از داخل زباله عبور کرده و به بیرون ضایعات جامد نشت می¬کند و شامل موادی قابل حل، معلق یا ذراتی مشتق از زباله اصلی می¬باشد (ای¬پی¬آ، 1993). امروزه کم¬توجهی و عدم نظارت دقیق بر کنترل و مطالعه نشر شیرابه¬ها در اکثر مراکز دفن زباله¬ها و توجه به این واقعیت که بسیاری از این مراکز در کشور هنوز به صورت غیر¬مهندسی مدیریت شده که مواد زائد خطرناک و صنعتی قابل نشر نیز در آنها دفن می¬گردد، پتانسیل انتشار مواد سمی و خطرناک را افزایش می¬دهد. وضعیت خاص اقلیمی و حجم عظیم زباله تخلیه شده در منطقه آق قلا و بررسی مطالعات پیشین در مورد نشر و ترابری شیرابه¬های فاضلاب در لایه¬های خاک این منطقه سبب شد استفاده از نانورس¬ها به منظور سنجش توانایی آنها در نگهداشت و پالایش آلاینده های شیرابه فاضلاب و ممانعت از نشر و پخش و گسترش آنها مورد آزمون و توجه قرار گرفته و در این پژوهش، چگونگی آن با بهره¬گیری از ستون¬های خاک مطالعه شود. تغییرات برخی فاکتورهای مهم آلودگی مانند اسیدیته، شوری، نیتروژن کل، کربن آلی و ... پس از سنجش آلودگی¬های اولیه خاک نیز مورد ارزیابی قرار می¬گیرد.