بررسی عوامل موثر بر بازدهی سهام شرکت ها پس از عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار تهران با نگاه تجمیعی به متغیرها و تاکید بر مدل سه عاملی فاما و فرنچ

امروزه بازار بورس اوراق بهادار بدلیل نقشی که در رشد و پیشرفت کشور بازی می کند از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. عرضه عمومی اولیه سهام یکی از رویداد های مهم بازار سرمایه می باشد. چنانچه عرضه اولیه اوراق بهادار به درستی و با شناخت کامل از بازار و سرمایه گذاران بالقوه، برنامه ریزی نگردد، می تواند عواقب ناخوشایندی برای شرکت ها و نهایتا بازار سرمایه داشته باشد. پس از چالش هایی که مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای با آن مواجه شد، مدل سه عاملی فاما و فرنچ توانست بسیاری از ناهمسانی های بازده را تبین کند. این پژوهش به بررسی بازده کوتاه مدت و بلندمدت عرضه های عمومی اولیه با رویکرد فاما و فرنچ می پردازد. در این تحقیق با افزودن عوامل درصد سهام شناور، سود تقسیمی، نقدشوندگی و اهرم به مدل سه عامله فاما و فرنچ، بازدهی عرضه های اولیه در قلمرو زمانی 1378-1384 مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل همه عرضه های اولیه در بازه زمانی یاد شده است که پس از تعدیلات لازم نمونه مورد نظر استخراج شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی- علی می باشد و روش گردآوری مباحث نظری آن کتابخانه ای و روش گردآوری داده های آن اسناد کاوی است. همچنین در این پژوهش از آزمون های رگرسیون چند متغیره و به روش داده های مقطعی (بررسی مقاطع 30، 120، 240 روزه معاملاتی پس از عرضه) برای تحلیل داده ها استفاده شده است. با توجه به نتایج آزمون های رگرسیون دوره های اول و دوم و سوم مورد بررسی، می توان به سوالات ابتدای تحقیق پاسخ داد. در دوره ی 30 روزه معاملاتی بعد از عرضه اولیه، بین متغیر وابسته بازدهی عرضه اولیه در سطح معناداری 95 درصد با 5 درصد با متغیرهای بازده بازار(+)، ریسک بازار(-)، سود تقسیمی(-)، اهرم مالی(+)، نقدشوندگی(+)، ارزش شرکت(+)، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار(-) و درصد سهام شناور(+) معنادار هستند. هم چنین در دوره 120 روزه بعد از عرضه اولیه، بین متغیر بازدهی عرضه اولیه در سطح معناداری 95 درصد با متغیرهای بازده بازار(+)، ریسک بازار(-)، سود تقسیمی(+)، نقدشوندگی(-)، اهرم مالی(-)، ارزش شرکت(-)، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار(+) و درصد سهام شناور(+) معنادار هستند. هم چنین در دوره ی 240 روزه بعد از عرضه اولیه، بین بازدهی عرضه اولیه در سطح معناداری 95 درصد با متغیرهای بازده بازار(-)، ریسک بازار(-)، سود تقسیمی(-)، نقدشوندگی(+)، اهرم مالی(-)، ارزش شرکت(+)، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار(+) و درصد سهام شناور(-) معنادار هستند.