ارزیابی تاثیرات اجتماعی احداث آزاد راه تهران- تبریز بر شهر میانه (با تأکید بر کسب و کار شهروندان شهر میانه)

ارزیابی تاثیر اجتماعی از جمله رویکردهای انتقادی به فرآیند توسعه ای است که صرفا نگرش اقتصادی – ابزاری داشته است. رویکردی که بر اساس مبانی نظری و روشی آن سعی می شود پیامدهای منفی و مثبت و نیز پایدار و کوتاه مدت اقدامات توسعه ای بر حیات اجتماع تحت تاثیر این اقدامات شناسایی شده و مورد مداخله قرار گیردبه این منظور در پژوهش پیش رو با بهره گیری از تخصص موجود در رویکرد ارزیابی تاثیر اجتماعی (اتا) به بررسی اسناد و مدارک موجود، مشاهدات میدانی، مصاحبه های عمیق با ذینفعان مختلف و بررسی پیمایشی در اجتماع میزبان پرداخته شده و ساز و کار ارتباط دو عنصر(ذینفعان پروژه و اجتماع تحت تاثیر:شهر میانه) مورد اشاره به توسط الگوهای توزیع تاثیرات بر مبنای ذینفعان برساخت گردید. بر این مبنا، الگوی توزیع پیامدها به تفکیک گروه های ذینفع بدست داده شد که هر یک به تناسب جایگاه خود متاثر از تاثیرات مثبت یا منفی پایدار یا موقت اقدام توسعه ای بودند. در این پژوهش از تکنیک های مطالعه اسناد، مشاهدات میدانی، مصاحبه های عمیق، پرسشنامه ساخت نیافته و فوکوس گروپ برای جمع آوری داده بهره گرفته شده است. نمونه آماری پیمایش پژوهش برابر با 237نفر بوده است.نتایج پژوهش حاکی از آن است که بهره برداری از پروژه آزاد راه منجر به کاهش مسافت، مصرف سوخت کمتر و امنیت جاده ای بیشتر برای مترددین کریدور مرکز به غرب کشور خواهد بود. بر این مبنا پروژه در سطح ملی منجر به تحرک جاده ای بیشتر و رونق اقتصادی و رفاه اجتماعی بیشتر منجر خواهد شد. تنها تاثیر منفی این آزاد راه تاثیرات جانبی آن بر شهرستان میانه است که دو عامل عمده می تواند جایگزین این تاثیرات منفی باشد. عامل اول به وجود جاده قدیم میانه اشاره دارد که مشکل دسترس پذیری را برای ایشان حل خواهد کرد و بنیادهای ارتباطی سابق کما فی سابق به صورت مداومی پاسخگوی نیازهای ارتباطی و دسترس پذیری ایشان خواهد بود. عامل دوم به وجود فضاهای اقتصادی نفوذپذیر نظیر کشاورزی و صنابع تبدیلی وابسته به آن اشاره دارد که می تواند جایگزینی جدی برای بازندگان اقتصادی ناشی از پروژه باشد.