مقایسه نشانگرهای بیوشیمیایی مرتبط با تحمل به گرما درهیبریدهای ایرانی و چینی کرم ابریشم

پرورش کرم ابریشم (l. bombyx mori) هموراه یک منبع درآمد قابل توجه برای کشاورزان بوده است. امروزه محققین در پرورش کرم ابریشم به دنبال شناسایی نژادهایی از کرم ابریشم هستند که از لحاظ ژنتیکی پتانسیل عملکرد و پایداری بالایی داشته باشند ضمن اینکه علاوه بر ژنتیک، عوامل مختلفی همانند شرایط آب و هوایی به خصوص دما نیز نقش عمده ای در بروز صفات تجاری کرم ابریشم دارند. لذا جهت گسترده کردن صنعت نوغان در مناطقی با آب و هوای گرم لازم است واریته های مقاوم به تنش حرارتی شناسایی و به مراکز پرورش کرم ابریشم معرفی شوند. از این رو در این پژوهش تأثیر افزایش طولانی مدت دما (39 درجه سلسیوس) در شش هیبرید کرم ابریشم (61، 67، 932، 104×103، 154×153، 32×31)، جهت یافتن هیبریدهای مقاوم و متحمل به دمای بالا مورد آزمایش قرار گرفت. به این ترتیب که شاخص های اقتصادی وزن پیله، وزن قشر پیله، درصد قشرپیله و درصد تلفات با میزان فعالیت سه آنزیم پراکسیداز، کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز که جزو آنزیم های آنتی اکسیدانت هستند و سطح چند پارامتر خونی (پروتئین، گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، اوره، اسید اوریک، آلکالین فسفاتاز)، در دو دمای 24 و 39 درجه سلسیوس و در دو روز نمونه برداری (روز سوم و هفتم) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که دما بر بیشتر شاخص های اقتصادی تأثیر منفی داشته علاوه بر آن دما باعث کاهش و همچنین افزایش میزان برخی فراسنجه های خونی شد. در هیبرید 67 و هیبرید 32×31 ضمن افزایش میزان پروتئین و چربی افزایش بعضی شاخص های تجاری مشاهده شد. افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در بیشتر واریته ها دیده شد، که در این میان فعالیت آنزیم کاتالاز در بافت چربی بیشتر از همولنف بوده و همچنین فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در روز هفتم نمونه برداری در مقایسه با روز سوم نمونه برداری افزایش چشمگیر داشته است. هیبرید 932 بیشترین مقدار فعالیت آنزیم کاتالاز را هم در بافت چربی و هم در همولنف نشان داد از طرف دیگر در هیبرید 104×103 که بیشترین میزان تلفات را در مقایسه با سایر واریته ها داشت کمترین فعالیت آنزیم کاتالاز دیده شد. واژه های کلیدی: تنش حرارتی، آنزیم های آنتی اکسیدانت، کرم ابریشم، فراسنجه های خونی، کاتالاز