تحلیل نیازهای اطلاعاتی پزشکی و بهداشتی کاربران در سایت های پرسش و پاسخ

با توجه به وجود تکنولوژی های نوین، حجم عظیمی از اطلاعات پزشکی به صورت الکترونیکی در شبکه جهانی وب وجود دارد، از این رو افراد برای دستیابی به پاسخ سوال های پزشکی خود، به منابع اطلاعاتی مجازی مراجعه می کنند. یکی از این منابع، سایت های پرسش و پاسخ در حوزه پزشکی هستند. پژوهش حاضر درصدد است نیازهای اطلاعاتی کاربران، انگیزه ارسال پرسش، رضایت از پاسخ دریافت شده، علل مراجعه کاربران، جنبه های استفاده از اطلاعات ارائه شده و معیار پرسش کنندگان برای انتخاب پاسخ برتر را در بخش بهداشت سایت پرسش و پاسخ یاهو! انسرز بررسی نماید. یافته های تحقیق به متخصصان بهداشت یا اطلاعات کمک می کند که نیازهای اطلاعاتی بهداشتی مورد جستجوی کاربران در اینترنت را بهتر درک کنند و بتوانند سیستم های بازیابی اطلاعات بهداشتی را به منظور راهنمایی بهتر آنان توسعه دهند. با درک نیازهای اطلاعاتی کاربران، اطلاع رسانان و پزشکان می توانند با ارائه خدمات متناسب، در رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران و حل مشکلات پزشکی آن ها موفق تر باشند. برای انجام این تحقیق، از روش پیمایشی استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در پژوهش حاضر، پرسشنامه بود. پس از توزیع 1015 پرسشنامه در میان جامعه پژوهش، در نهایت تعداد 100 پرسشنامه عودت داده شد. تجزیه محتوایی نیز بر روی پرسش هایی که در گروه موضوعی بهداشت و سلامت یاهو! انسرز توسط کاربران ایجاد شده بود، متمرکز شد. در قسمت تحلیل محتوا، از هر گروه موضوعی مربوط به بهداشت، 50 سوال انتخاب شد. در مجموع 500 سوال مورد بررسی قرار گرفت. پرسش ها پس از گردآوری از سایت یاهو! انسرز با استفاده از رویکرد تحلیل محتوای کمی به کمک نرم افزار maxqda کدگذاری شدند. نتایج حاصل از داده های پژوهش نشان می دهد که بدون هزینه بودن، لذت بخش بودن محیط، و حس مشارکت اجتماعی در یاهو! انسرز بیشترین انگیزه استفاده از حوزه سلامت و بهداشت سایت یاهو! انسرز است. "اختصار در پاسخ های یاهو! انسرز" بیشترین عامل رضایت کاربران محسوب می شود. نگرانی در مورد خود، خانواده و اطرافیان، کمبود اطلاعات و شکاف اطلاعاتی در یک حوزه خاص، معتبر ساختن اطلاعات خود از سوی دیگران، نداشتن درآمد کافی، نبودن بیمه، از دلایل عمده و اصلی کاربران از ایجاد پرسش است. پیشگیری و ارتقاء سلامتی، تبدیل حدسیات خود به یقین، مشورت قبل از انجام معاینات و آزمایش های پزشکی خود از بیشترین موارد استفاده کاربران از پاسخ های دریافتی از سوالات بهداشتی است. پرسش کنندگان معمولاً پاسخ های عاطفی یا حمایتی را به عنوان برترین پاسخ انتخاب می کنند. بر اساس یافته های این تحقیق مشخص شد، که درمان طبیعی بیماری ها، ارتودنسی، روشهای کاهش وزن و از بین بردن چربی، بیماری های پوستی و روشهای درمان آن، پا درد و مشکلات مربوط به آن، اندام تناسلی مردان، استفاده از لنز چشمی، دوران قاعدگی، و مشکلات مربوط به خواب بیشترین مقوله های موضوعی در بخش بهداشت یاهو! انسرز است. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد بیشتر سوالات در رابطه با جنبه ای از یک بیماری خاص مانند اطلاعات عمومی، علائم، علل، تشخیص، درمان یا پیش بینی بیماری است.