بررسی زیرساختهای شناختی پاسخگویی به درمان cbt با استفاده از بسته ارزیابی گزارش های شخصی برای کاهش وزن

چکیده از سال2000 به بعد خیلی ها با خطر چاقی مواجه هستند و افزایش سریع تعداد بزرگسالان و به ویژه کودکان دارای اضافه وزن بی سابقه است و این مسئله هزینه های زیادی را به وجود آورده است. درمان های بسیاری برای چاقی وجود دارد، اما تشخیص درست اینکه یک فرد مناسب یک درمان است یا خیر یافت نشد. هیچ پژوهشی را پیدا نکردم که نشان دهد که چه افرادی می توانند از یک درمان استفاده کنند و یک درمان برای چه افرادی موثر است و روی چه افرادی موثر نیست، زیرا افراد ارزیابی نمی شوند و هر فردی که برای کاهش وزن مراجعه می کند، وارد درمان می شود. بدونه توجه به این نکته که آیا فرد مناسب چنین درمانی می باشد یا خیر. ضرورت مطالعه در زمینه ی اثر بخشی درمان شناختی-رفتاری و تشخیص درست افراد در شرکت در این نوع درمان به شدت احساس گردید. پژوهش حاضر نیز با هدف تعیین زیرساخت های شناختی پاسخگویی به درمان cbt با استفاده از بسته ارزیابی گزارش های شخصی برای کاهش وزن و معرفی آن می باشد. روش پژوهش: مطالعه در این پژوهش از نوع شبه آزمایشگاهی می باشد. آزمودنی های پژوهش زنان چاق و دارای اضافه وزن بودند که برای کاهش وزن به کلینیک لاغری پژوهشکده علوم شناختی مراجعه نموده بودند، تعداد آزمودنی ها در شروع ارزیابی 27 آزمودنی زن بود. گزینش آزمودنی ها شامل داشتن سن 18 تا 60 سال، بی ام آی بالای 25 تا 40، داشتن تحصیلات در حد خواندن و نوشتن (سیکل) و نداشتن بیماری خاص؛ از آزمودنی ها اول رضایت نامه گرفته شد و بعد از اینکه افراد توسط پزشک مشاوره شدند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بسته ی ارزیابی شامل (مقیاس اختلالات تغذیه اهواز، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان، پرسشنامۀ باور اختلال خوردن، مقیاس سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتاری) و نیز اندازه گیری قد و وزن افراد با ترازو و متر ثابت و اندازه گیری چربی زیر پوست افراد با استفاده از دستگاه کالیپر انجام شد. مرحله ی دوم اجرای مداخله درمان شناختی-رفتاری در 24 جلسه ی دو ساعته، که جلسات هر هفته به مدت شش ماه به طور گروهی اجرا شد. مرحله ی سوم بعد از اتمام درمان بسته ی ارزیابی دوباره به افراد داده شد، تا افراد با قبل از درمان خود مقایسه شوند، و تغییرات را بر اثر درمان بسنجیم. در پیگیری یک ماه، بعد از درمان بسته ی ارزیابی برای آخرین بار به افراد داده شد تا مشخص شود تاثیر درمان باقی مانده است یا خیر. با استفاده از نرم افزار spss نخست تحلیل توصیفی شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای طرح انجام شد. سپس تغییرات وزن شرکت کنندگان در مداخله و تغییرات نمره در پرسشنامه ها را در دو نوبت، قبل از درمان و بعد از درمان با آزمون آماری مناسب مقایسه شد (با استفاده از تی مستقل). سپس نرمال بودن داده ها را به دست آوردیم. با استفاده از آزمون اندازه گیری مکرر همبستگی بین تغییرات نمرات مقیاس های مورد استفاده و میزان کاهش وزن در اثر مداخله با cbt بررسی شد. یافته ها: در این پژوهش به علت کم بودن تعداد آزمودنی ها نتایج معنا دار نبود، ولی کاهش میانگین ها نشان داد که اگر تعداد آزمودنی ها افزایش یابد، نتایج معنی دار می شود. در این پژوهش نشان داده شد افرادی که به بسته ی ارزیابی پاسخ می دهند و نمرات مقیاس های پرسشنامه باور اختلال خوردن، پرسشنامه تنظیم هیجان شناختی، پرسشنامه سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتاری و پرسشنامه اختلالات تغذیه اهواز به ترتیب بین 2410-270، 129-79، 49-14 و 20-6 باشد 9/60 درصد احتمال دارد که درمان را به پایان برسانند. کلید واژه ها: بسته ارزیابی زیرساختهای شناختی، درمان شناختی رفتاری، کاهش وزن