پهنه بندی غلظت فلوئور در منطقه آزاد ماکو با استفاده از منطق فازی در محیط gis

منطقه آزاد ماکو (ماکو، پلدشت، بازرگان، شوط) در شمال باختر ایران و شمال استان آذربایجان غربی قرار دارد. مهم ترین منابع آبی موجود در این منطقه آب زیرزمینی تشکیل می دهد و بخش عظیمی از مصارف شرب و کشاورزی و صنعتی را در این مناطق تأمین می کند. در این پژوهش به منظور تهیه نقشه پهنه بندی غلظت فلوراید و تعیین نواحی مناسب برای توسعه سکونتگاه های روستایی از مدل منطق فازی (fuzzy logic) استفاده شده جهت تهیه نقشه پهنه بندی آسیب پذیری (ناشی از فلوئوراید) و به منظور مکان یابی بهینه سکونتگاه های روستایی بر مبنای پارامترهای ژئومورفولوژی در راستای آمایش سرزمین از نقشه های معیار ازجمله: نقشه‎ های غلظت فلوئور، قلیائیت، سدیم، فاصله از گسله ها، فاصله از رودخانه ها، سطح آب زیرزمینی، لیتولوژی، شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری زمین و حریم خطوط ارتباطی استفاده شد و پس از ساخت و تجزیه تحلیل لایه های اطلاعاتی در محیط نرم افزار arc gis از توابع عضویت فازی برای ارزیابی استفاده گردید. در توابع منطق فازی عملگر sum به سمت صفر و عملگر product به سمت یک میل می کند، عملگر gamma در حدفاصل آن ها قرار می گیرد و آن ها را تعدیل می کند؛ بنابراین لایه های فازی استانداردشده در محیط gis با عملگر گامای فازی تلفیق شدند و نقشه پهنه بندی غلظت فلوراید و نواحی مناسب برای توسعه سکونتگاه های روستایی تولید شد. نقشه نهایی حاصله از این مدل به 5 پهنه با تناسب استقرار بسیار مناسب، مناسب، متوسط، ضعیف و بسیار ضعیف تقسیم شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد در نقشه پهنه بندی غلظت فلوراید حدود 84.6 درصد محدوده در پهنه با تناسب بسیار کم و کم و حدود 15.4 درصد مساحت محدوده در پهنه با تناسب بسیار زیاد و زیاد قرار دارد و در نقشه پهنه بندی نواحی مناسب برای توسعه سکونتگاه های روستایی حدود 95.2 درصد محدوده در پهنه با تناسب بسیار کم و کم و حدود 4.8 درصد مساحت محدوده در پهنه با تناسب بسیار زیاد و زیاد قرار دارد.