مقایسه ی انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبستانی، راهنمایی و دبیرستانی با توجه به شیوه های فرزندپروری مادران

چکیده: هدف از این پژوهش بررسی رابطه ی شیوه های فرزندپروری مادران با انگیزش پیشرفت تحصیلی در در میان دانش آموزان دختر دوره های گوناگون تحصیلی شهر تهران و همچنین مقایسه ی انگیزش پیشرفت تحصیلی آنان در دو بعد انگیزش درونی و بیرونی است. در این پژوهش جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر شهر تهران است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 297 دانش آموز دختر (102 نفر از مقطع دبستان، 104 نفر از مقطع دبیرستان دوره ی اول، و 91 نفر از دبیرستان دوره ی دوم) به همراه مادرانشان انتخاب شدند. دانش آموزان مذکور به پرسشنامه ی انگیزش تحصیلی هارتر و مادران آنها به پرسشنامه ی شیوه های فرزندپروری بامریند پاسخ دادند. نتایج حاکی از آن بود که نقش پیش بینی کنندگی شیوه های فرزندپروری مادران در انگیزش پیشرفت تحصیلی در دوره های گوناگون تحصیلی متفاوت بود. در دوره ی «دبستان»، شیوه های فرزند پروری والدین نقش پیش بینی کننده ی معنی داری در انگیزش پیشرفت تحصیلی در دو بعد انگیزش درونی و انگیزش بیرونی دانش آموزان نداشت. در دوره ی «راهنمایی»، شیوه ی فرزند پروری اقتدار منطقی در مادران نقش پیش بینی کننده ی معنی داری در انگیزش پیشرفت تحصیلی در بعد انگیزش درونی دانش آموزان داشت. در حالیکه شیوه های فرزندپروری برای بعد انگیزش بیرونی قدرت پیش بینی کنندگی نداشت. در دانش آموزان «دبیرستان» شیوه ی فرزند پروری استبدادی در مادران نقش پیش بینی کننده ی معنی داری در انگیزش پیشرفت تحصیلی در بعد انگیزش بیرونی دانش آموزان داشت، در حالیکه قادر به پیش بینی انگیزش درونی در آنها نبود. انگیزش تحصیلی در بعد انگیزش درونی و پاره مقیاس های آن که شامل چالش، کنجکاوی، و تسلط مستقلانه بود، در دانش آموزان دبستانی به طور معنی داری بیشتر از دانش آموزان راهنمایی و دبیرستانی بود. میانگین انگیزش بیرونی و پاره مقیاس های آن که شامل ترجیح کار آسان، خوشایندی معلم، و وابستگی به قضاوت معلم بود، در دانش آموزان راهنمایی و دبیرستانی به طور معنی داری بیشتر از دانش آموزان دبستانی بود.