بررسی ظرفیت ها و موانع سیاسی ـ فرهنگی گفت و گوی سیاسی در ایران (1390ـ1376)

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : موضوع این پایان¬نامه معطوف به بحث گفت¬وگو است. گفت¬وگوی سیاسی در ایران معاصر و خصوصاً در دوره زمانی 1376 تا 1390، یعنی دوره¬های ریاست جمهوری محمد خاتمی و محمود احمدی¬نژاد. انتخاب این موضوع از این رو بوده است که در دوره مدرن، دولت¬های کارآمد دولت¬های مشروع هستند و هر چه بنیان¬های مشروعیت¬شان پایدارتر باشد، قدرتشان افزون¬تر است. از سوی دیگر میان مشروعیت و گفت¬وگو در یک جامعه رابطه مستقیم وجود دارد. هر اندازه در جامعه¬ای عقلانیت ارتباطی قوی¬تر باشد، مشروعیت پررنگ¬تر است. در این پایان-نامه، پژوهشگر به دنبال پاسخ به این سوال است که ظرفیت¬ها و موانع گفت-وگوی سیاسی در ایران بین سال¬های 1376 تا 1390 کدامند و در پی این سوال سعی در آزمون این فرضیه دارد که در ایران معاصر و در دوره زمانی مذکور نگاهی خاص به سنت و بنیادگرایی و نیز تاکید بر فرهنگ حذف بنیان¬ساز موانع گفت¬¬وگوی سیاسی بوده است و از سوی دیگر تکیه بر منافع ملی و جامعه مدنی و فرهنگ تساهل و مدارا زمینه¬ساز توسعه فرهنگ گفت¬¬وگو گشته است. نویسندگانی نظیر هابرماس، باختین و پوپر زمینه¬های نظری کار پژوهشگر را فراهم ساخته¬اند و روح نظریاتشان بر نوشته¬های این پایان¬نامه حاکم است. پژوهشگر در بخش معطوف به تاریخ معاصر ایران نشان می¬دهد که از مشروطیت تاکنون، تاریخ ایران تاریخ توالی دوره¬های قبض و بسط گفت¬وگو است و در بخش مربوط به دوره¬های ریاست جمهوری خاتمی و احمدی¬نژاد نیز آشکار می¬سازد که دوره رییس جمهور خاتمی، دوره بسط و توسعه گفت¬وگوی سیاسی بوده است، اگر چه موانعی در مقابل آن قرار گرفت و دوره رییس جمهور احمدی¬نژاد، دوره قبض و محدودیت گفت¬وگوی سیاسی بوده است، اگرچه وی در مواردی بر گونه¬هایی خاص از گفت¬وگو تاکید ورزیده است. در پایان در این پایان¬نامه بر اهمیت گفت¬وگو تاکید فراوان می¬شود و بر بنیان یافته¬های این پژوهش خاطر نشان می¬گردد که در ایران هرگاه عرصه بر گفت¬وگو و مردم¬سالاری باز بوده است کشور قوی¬تر و منافع ملی تامین¬تر بوده است و بر عکس هر زمان فرهنگ حذف و رادیکالیسم حاکم بوده است کشور از وفاق دوره شده و منافع ملی با آسیب¬های جدی مواجه گشته است.