کمپلکس های تک هسته ای روتنیم(ii)، روی(ii)، پالادیم(ii)، مس(ii) و نیکل(ii) با داروهای اکسیکام؛ سنتز، شناسایی، ساختار بلوری و مطالعه ی تجربی و تئوری برهمکنش با dna و bsa، فعالیت نوکلئوآزی در حضور نور و بررسی اثر سمیت آنها بر روی سلول های سرطان خون

در این رساله، کمپلکس هایی از (ru(ii)، zn(ii و (pd(ii با لیگاند منوآنیونی پیروکسیکام با فرمول های شیمیایی [trans-[ru(pir)2(ch3cn)2]، trans-[zn(pir)2(dmso)2و trans-[pd(pir)2]?chcl3 و کمپلکس هایی از (cu(ii و (ni(ii با لیگاند ملوکسیکام، با فرمول های شیمیایی[trans-[cu(mel)2(thf)2 و [trans-[ni(mel)2(dmf)2] سنتز شدند. کلیه ی این کمپلکس ها با روش های تجزیه عنصری، ir و uv-vis شناسایی شدند و ساختار آنها با کریستالوگرافی پرتو-x تعیین شد. نتایج کریستالوگرافی پرتو-x نشان می دهند که در این کمپلکس ها، لیگاند پیروکسیکام منوآنیونی به صورت یک لیگاند دودندانه از طریق n پیریدیلی و o گروه آمیدی و لیگاند ملوکسیکام منوآنیونی به صورت دودندانه و از طریق n تیازولی و o گروه آمیدی به یون فلزی مربوطه کوئوردینه می شوند. در این کمپلکس ها پیروکسیکام و ملوکسیکام با صورت بندی zzz به فلز کوئوردینه می شوند و به دلیل ایجاد موقعیت فضایی مناسب، پیوند هیدروژنی درون مولکولی بین o– مربوط به گروه هیدروکسیل و nh گروه آمیدی به وجود می آید. این کمپلکس ها به دلیل پایداری ناشی از تشکیل حلقه ی شش تایی و همچنین به دلیل ایجاد پیوند هیدروژنی درون مولکولی، پایدار هستند. همچنین برهمکنش لیگاند پیروکسیکام و کلیه ی کمپلکس های سنتز شده با dna و bsa با استفاده از روش های طیف سنجی جذب الکترونی و فلوئورسانس مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، به منظور به دست آوردن اطلاعات بیشتر از نوع برهمکنش بین کمپلکس-ها و dna، آزمون دناتور کردن حرارتی dna در غیاب و در حضور کمپلکس های[trans-[cu(mel)2(thf)2 و [trans-[ni(mel)2(dmf)2 انجام شد. نتایج بررسی برهمکنش ترکیبات با dna نشان می دهند که لیگاند پیروکسیکام منوآنیونی در بین دو زنجیره ی dna اینترکلیت می شود در حالیکه، کمپلکس های سنتز شده از طریق الکتروستاتیک و/یا شیاری بزرگ با dna برهمکنش می کنند. مقدار ثابت های پیوندی و تعداد مکان های پیوندی dna برای برهمکنش با کلیه ی ترکیبات محاسبه شدند و نتایج نشان می دهند که کمپلکس های پیروکسیکام در مقایسه با پیروکسیکام آزاد تمایل بیشتری برای برهمکنش با dna دارند. همچنین بررسی اثر نوکلئوآزی این ترکیبات، تمایل این ترکیبات برای گسستن پلازمید puc-57 را در حضور نور نشان داد. این ترکیبات منجر به گسست تک زنجیری پلازمید puc-57 و تبدیل آن از فرم "حلقوی ابرپیچیده" به فرم "حلقوی شکسته" می شوند. بررسی برهمکنش ترکیبات با bsa نشان می دهد که کلیه ی ترکیبات می توانند باعث تغییر در صورت بندی و قطبیت ریزمحیط های اطراف bsa شوند. بررسی ها نشان می دهند که برهمکنش ترکیبات با bsa از طریق مکانیسم استاتیک و تشکیل کمپلکس بین ترکیبات و bsa انجام می شود. همچنین ثابت های پیوندی و تعداد مکان های پیوندی برای برهمکنش ترکیبات با bsa نیز محاسبه شدند. علاوه بر این، با استفاده از نظریه ی انتقال انرژی غیر تابشی فاستر، فاصله و مقدار انرژی مبادله شده بین ترکیبات و bsa محاسبه شدند. سمیت سلولی کمپلکس های سنتز شده نیز با آزمون mtt در محیط in vitro بررسی شد و کمپلکس های سنتز شده فعالیت ضدسرطانی بهتری در مقایسه با نمک های فلزی و لیگاندهای آزاد در برابر رده ی سلولی سرطان خون (k562) نشان دادند. برهمکنش کمپلکس های سنتز شده با dna و bsa با استفاده از نرم افزار molecular docking شبیه سازی شد. نتایج این بررسی تطابق خوبی با اطلاعات به دست آمده از روش آزمایشگاهی دارد. همچنین محاسبات qm/mm برای کمپلکس (pd(ii انجام شد. نتایج نشان می دهند که این کمپلکس در اثر برهمکنش با dna و bsa دچار تغییرات ساختاری قابل توجهی در فاز گاز نسبت به آب می شود.