بررسی عملکرد و صفات مورفولوژیک برنج رقم هاشمی در سطوح مختلف شوری آب و کود نیتروژن با استفاده از مدل swap و wofost در منطقه رشت

به منظور استفاده بهینه از منابع آب آبیاری و بررسی تأثیر شوری آب و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم هاشمی با استفاده از مدل¬های swap و wofost، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده¬ی علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال زراعی 1390-1391 اجرا شد. تیمار¬های آبیاری در کرت¬های اصلی در 6 سطح شوری (1- آب چاه، 2- رودخانه سپیدرود، 3- مخلوط آب رودخانه سپیدرود و آب دریای خزر به نسبت 10 درصد، 4- مخلوط آب رودخانه سپیدرود و آب دریای خزر به نسبت 5 درصد، 5- مخلوط آب چاه و آب دریای خزر به نسبت 10 درصد و 6- مخلوط آب چاه و آب دریای خزر به نسبت 5 درصد) و سطوح نیتروژن در 3 سطح (صفر، 45 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) در کرت¬های فرعی بود. نتایج نشان داد که سطوح شوری آب آبیاری در سطح احتمال 1 درصد بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد به جزء وزن کاه و کلش اثر معنی داری داشت. کود نیتروژن نیز تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد خوشه¬چه، وزن هزار دانه، تعداد دانه پر در خوشه، پنجه بارور و نابارور، شاخص سطح برگ، وزن کاه و تعداد دانه پوک در خوشه داشت. اثر متقابل سطوح شوری آب آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک، تعداد دانه پر در خوشه و شاخص برداشت تأثیر معنی داری داشت. اگرچه بیش¬ترین مقدار عملکرد دانه برنج با 6640 کیلوگرم در هکتار از تیمار آب چاه به دست آمد اما با تیمار آب سپیدرود با عملکرد 6535 کیلوگرم در هکتار اختلاف معنی¬ داری نداشت. عملکرد در تیمارهای آبیاری مخلوط 10 و 5 درصد آب دریا با آب چاه و آب رودخانه سپیدرود نسبت به عملکرد تیمارهای آب چاه و آب سپیدرودبه ترتیب 54 و 37 درصد کاهش یافت. بیش¬ترین میانگین عملکرد با 7237 کیلوگرم در هکتار از اثر متقابل بین تیمارهای کود نیتروژن به میزان 90 کیلوگرم در هکتار و آب چاه به دست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مدل swap با ضریب تبیین (r2=0.92) نسبت به مدل wofost با ضزیب تبیین (r2=0.89) عملکرد گیاه برنج را بهتر شبیه¬سازی می کند.