طرح مرمت و احیاء حناسایی ناصری یزد با رویکرد فعالیت سنتی و موزه ای

بناهای تاریخی هر کشور بخشی از شناسنامه، فرهنگ و کارنامه مردمی است که در آن زندگی میکردهاند. حناساییها )مازاریها( جزءکارگاه های صنعتی محسوب و بخشی از میراث صنعتی ما میباشند. حناساییها از جمله بناهایی هستند که مورد کم توجهی قرار گرفته اند و با توجه به تعداد اندک آنها، نمونه های سالم و زنده مناسبی برای معرفی به نسل های آینده موجود نیست. حناساییهای موجود در حال حاضر یا عمدتا بلا استفاده رها شدهاند و در حال تخریب هستند و یا کاربری بیرابطه با حناسایی همچون کتابخانه و سفرخانه سنتی اتخاذ کردهاند. استفاده از حنا نیز مانند گذشته رایج نبوده و بناهایی با کارکرد سائیدن حنا دیگر ساخته نمیشود؛ از این رو در این پژوهش به عنوان نمونه حناسایی ناصری یزد انتخاب شده است؛ که ابتدا به شناخت ویژگیهای معماری و سازهای حناساییها، شناخت عوامل آسیب رسان به بنا، جلوگیری از تخریب بیشتر آن و شناخت عملکرد حناساییها پرداخته شده و در ادامه طرحی برای مرمت و احیای این حناسایی ارائه شده است. در این تحقیق از روش کتابخانهای و میدانی برای به دست آوردن اطلاعات و از روش تحلیلی و تطبیقی در راستای کامل شدن اطلاعات استفاده شده است. ادامه حیات یک بنا در گرو شناخت و از بین بردن عوامل آسیب رسان به بنا، مرمت و سالمسازی آن و القای کاربری مناسب به آن است. سائیدن حنا به صورت سنتی با استفاده از چارپایان که از فعالیتهای اصلی حناسایی به شمار می رود مناسبترین گزینه برای زنده نگه داشتن بنا است . تولید حنا در مقیاس زیاد بازده اقتصادی ندارد بنابراین فقط کاربری بخشی از بنا به این فعالیت اختصاص داده شده است و بخشی نیز به فروشگاه حنا تبدیل شده است. تعدد فضاها اجازه ارائه کاربری جدید برای قسمتهای باقیمانده را میدهد . با توجه به اینکه این حناسایی از قدیمیترین و سالم ترین نمونه های دست نخورده از این دست بناها میباشد و برای شناساندن بخشی از فرهنگ جامعه به نسلهای آینده، بخشهای دیگر بنا میتوانند در قالب موزه حنا و حناسایی به فعالیت بپردازد.