بررسی و تحلیل خانواده و ساختار آن در پنج اثر برگزیده ی داستانی معاصر افغانستان

خانواده از مهم ترین و قدیمی ترین نهادهای اجتماعی است؛ نهادی که چه در گذشته ی دور و چه در روزگار کنونی، هرگز از بررسی ها و تحلیل ها به دور نبوده و نیست. این نهاد چه بسیار که در فضای ادبیات داستانی منعکس شده است؛ این در حالی است که آثار داستانی، همان گونه که از فضای حاکم بر جامعه ی خود تأثیر می-پذیرند، می توانند بر جامعه ی پیرامون خود نیز تأثیر بگذارند؛ بدین ترتیب می توان گفت که این آثار از منظر دانش جامعه شناسی نیز قابل بررسی هستند. بررسی ساختار خانواده در جامعه ی سنتّی و توسعه نیافته ی افغانستان که باورهای مدنی در آن به خوبی رشد نکرده است، از اهمّیّت خاصی برخوردار است؛ هم از این روست که نگارنده در این پژوهش تلاش نموده است با بررسی این نهاد برجسته ی اجتماعی در پنج اثر برگزیده ی داستانی معاصر افغانستان (رمان بادبادک باز، از یاد رفتن، ناشاد و مجموعه داستان های صبح روز عید و راه و چاه) به شناخت هر چه بهتر ساختار در جامعه ی افغانستان، دست یابد. این پایان نامه در دو جستار، الف) کلّیات و بنیادهای نظری پژوهش؛ شامل گفتارهایی مانند: ازدواج، گونه های ازدواج، همسرگزینی، خویشاوندی، خانواده، انواع خانواده، کارکردهای خانواده و... ب)بازتاب خانواده و ساختار آن در پنج اثر برگزیده، شامل گفتارهایی مانند: نمود کارکردهای خانواده در آثار برگزیده و... فراهم آمده است. نتایج به عمل آمده از این پژوهش نشان می دهد، بیشتر خانواده ها در جامعه ی افغانستان، روستایی و به شکل گسترده است و شیوه ی رایج همسرگزینی از نوع تنظیم شده و درون همسری است؛ بررسی های دیگر در خصوص روابط و مناسبات خانواده و نوع نگاه خانواده ی افغانستانی به زن نیز از دیگر نتایج این پژوهش است.