رنگ و شیوه انعکاس آسمان نگارگری مکاتب شیراز و تبریز با تأکید بر دو نسخه خاوران نامه ترکمانان و شاهنامه طهماسبی صفویه - پروژه عملی: تجلی آسمان طلایی در نگارگری برگرفته از نسخه خطی شاهنامه شاه طهماسبی

پایان نامه
چکیده

چکیده: آسمان از مهمترین تجلیات قداست و در واقع جلوه گاه ساحت اقدس و حوزه ی اقتدار الهی تلقی می شده است. آثار ادبی و هنری و مذهبی اقوام و ملل مختلف، جلوه گاه باورهایی اند که آشکار و نهان از گذشته های دور تا به حال زنده اند. بررسی جایگاه و مفهوم آسمان از مناظر مختلف در ایران، در واقع می تواند به شناخت نقش باورهای مربوط به آن و تأثیر آن در خلق آثار هنری، ادبی، عرفانی و... توسط مردمی که با این باورها رشد کرده و بالیده اند کمک کند. در این مجال نیز با بررسی آسمان در نگاره های دو نسخه ی خاوران نامه ترکمانان و شاهنامه ی شاه طهماسبی در پی آنیم تا به کشف تأثیر مفاهیم و عقاید مختلف در ارتباط با مفهوم آسمان در نگره و دل هنرمند نگارگر بپردازیم که آیا نگارگر در این دو نسخه کاملاً روائی و صرفاً مطابق متن، بدون هیچ خیال پردازی آسمان را به تصویر کشیده یا بنابر آنچه که در ساحت خیال خود از آن صحنه پرورانده با توجه به پیش زمینه های فرهنگی و اعتقادی، آسمان را مصور کرده و آنچه با چشم دل از آن صحنه در ذهن خود پرورانده را به تجلی گذارده است؟ در بیان این مطلب که در این پژوهش به چه دلیل دو نسخه ی مذکور از این دو دوره انتخاب گشته است باید گفت که دو نسخه ی برگزیده از لحاظ موضوعی با یکدیگر هماهنگ بوده و هر دو دارای مضمونی حماسی اند و در واقع خاوران نامه ی ابن حسام تقلیدی از شاهنامه ی فردوسی است؛ از طرفی این دو نسخه ی خطی مربوط به دو دوره ی متفاوت بوده که شاهنامه ی شاه طهماسبی متعلق به دوره ی اوج نگارگری ایران است که در آن شاهد غنای رنگ، ترکیب بندی منسجم و پرداخت موفق نگاره ها هستیم، و نیز نسخه ی خاوران نامه که مربوط به مکتب تجاری شیراز در دوره ی ترکمانان می باشد دارای ویژگی های سبک شناسی خاص خود می باشد که می توان گفت بهترین و کاملترین اثر باقی مانده از خاوران نامه از این دوره می باشد و هر یک از نسخ مزبور به پیروی از سبک هنری رایج زمان خود، دارای تمایزات و اختلافاتی بوده اند که این مسأله به هر چه بهتر شدن بررسی تطبیقی تصاویر کمک شایانی خواهد کرد. طی بررسی هایی که از 17 نگاره دو نسخه فوق الذکر بعمل آمده است، می توان به این نتیجه رسید که تصویر آسمان اکثر اوقات، هماهنگ با مضمون نهفته در دل ماجرا بازنمایی شده است که هنرمند مطابق با نگره ی خود به مدد طرح و رنگ و شیوه ی شخصی خود در تجلی آن کوشیده است. واژگان کلیدی: مکتب ترکمانان شیراز، مکتب تبریز صفوی، شاهنامه شاه طهماسب، خاوران نامه، آسمان، نگارگری.

منابع مشابه

تحلیل پیوند شعر، نگارگری و قدرت، در مطالعۀ معناشناختی کشتی شیعه در شاهنامه طهماسبی

جایگاه ویژه‌شاهنامۀ فردوسى نزد ایرانیان، موجب شده است تا این اثر همواره مدّ نظر قدرت‌مداران قرار داشته باشد. یکی از مظاهر این توجه، در نگاره‌های متعددی جلوه می‌کند که بر مبنای اشعار شاهنامۀ فردوسی خلق شده است. این نگاره‌ها از دو منظر اصلی قابل مطالعه هستند: نخست آنکه هریک را تنها به‌منزلۀ بازنمودی از متن ادبی بررسی کنیم و به مؤلفه‌های شکل‌گرایانه، شگردها و مکتب هنری آنها بپردازیم. دیگر آنکه از م...

متن کامل

تأثیر مکتب نگارگری ترکمانان شیراز بر نگاره های نسخه نعمت نامه در هند (با رویکرد سپهر نشانه ای لوتمان)

از دیـرباز دو تمدن بزرگ ایران و هند بارها در طول تاریخ، سنت‌های فرهنگی خود را‌ باهم به اشـتراک گـذاشته‌اند. نگارگری یکی از مقوله­های هنری است که در این بین دستخوش تغییرات و امتزاج در ساختار و محتوای فرهنگی شده است. این مقاله، ضمن بررسی نسخه نعمت­نامه، کتاب دستور آشپزی در هند که توسط نگارگران ایرانی مصور شده است، به تأثیرات ویژگی­های هنر نگارگری مکتب ترکمانان شیراز بر این نسخه می­پردازد...

متن کامل

نگاره های شاهنامه طهماسبی

متن کامل

بررسی تطبیقی نقوش بافته های دوره صفویه و البسه در نگارگری مکتب تبریز 2 ( مورد مطالعه : شاهنامه طهماسبی )

پارچه های منقوش از جمله تولیدات هنری با سابقه در ایران است و دوره صفویه یکی از درخشان ترین دوره ها در زمینه تولید پارچه های نقش دار به شمار می رود .از سوی دیگر نقاشی های دوره صفوی نشان دهنده شکوه و عظمت این عصر، نحوه زندگی طبقه اشراف و درباریان و انواع پوشش فاخر و زیبای آنان است . با توجه به اهمیت هر دو حوزه یاد شده ، مطالعه و بررسی هر چه بیشتر ضروری به نظر می رسد ، خصوصا آن که در جستجوی رابطه ...

15 صفحه اول

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

تأثیر پذیری نگارگری عثمانی از نگارگری ایران با محوریت شاهنامه طهماسبی

حکومت اسلامی و نوپای عثمانی پس از به قدرت رسیدن در اوایل سده نهم هجری شروع به وام گیری فرهنگی از کشور های اسلامی، از جمله ایران نمود. بعدها در سده های دهم و یازدهم هجری هنر عثمانی به ویژه نگارگری ایشان به دلایل گوناگون از جمله غنایم فرهنگیِ حاصل از جنگ های ایران و عثمانی و حضور نگارگران ایرانی که از راه های گوناگون وارد مرز های عثمانی شدند، از نگارگری ایرانی بهره جست. در این بین، شاهنامه ی طهم...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر و معماری

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023