مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز در شهر مشهد به روش سیستمی و با تأکید بر نظریه شهر اکولوژیک

تئوری شهر اکولوژیک، دارای 10 بعد می باشد که یکی از مهمترین آن ها " حمایت از فضای سبز" است. در همین راستا، مشهد دارای حجم بالای گردشگر و زائر می باشد و این مسأله موجب ایجاد آلودگی های زیست محیطی عدیده ای گردیده است. یکی از راه های بهبود آلودگی های زیست محیطی مشهد، توجه به فضاهای سبز می باشد. اما متأسفانه، مدیریت فضای سبز در مشهد ضعیف است و در اغلب موارد به جای توجه به کیفیت این فضاها به کمیت آن مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، این پژوهش درصدد شناسایی و مطالعه عمیق ابعاد اصلی و عوامل تشکیل دهنده مدیریت فضای سبز در شهر مشهد می باشد. هدف این پژوهش، مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز براساس تفکر سیستمی در شهر مشهد می باشد. با توجه به لزوم بکارگیری تفکر سیستمی در مدلسازی مدیریت مطلوب فضای سبز، در این پژوهش سعی شده است به عوامل اصلی مدیریت مطلوب فضای سبز با دیدی سیستمی نگریسته شود تا بدین وسیله روابط علی و معلولی هر یک از عوامل با یکدیگر و با سیستم کلی در نظر گرفته شود. در این راستا از نرم افزار vensim جهت مدلسازی روابط علی و معلولی استفاده گردیده است. روش این تحقیق، بصورت ترکیبی از دو مرحله می باشد. در مرحله اول، با توزیع 50 پرسشنامه در میان مدیران، کارشناسان سازمان های مربوطه، اطلاعاتی گردآوری شد؛ که با آنالیز توصیفی و استنباطی و با نرم افزارهای spss و lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به این صورت که بمنظور تعیین میزان معنی داری هر بعد و عوامل تشکیل دهنده آن ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد و سپس با استفاده از آزمون t تک نمونه وضع موجود هر یکی از ابعاد ارزیابی شد، و با آزمون t زوجی مقایسه ای بین وضعیت موجود و مطلوب صورت گرفت که نهایتاً شکاف میان این دو وضعیت تعیین گردید، در انتها با استفاده از روش میانگین و آزمون فریدمن، اولویت هر یک از ابعاد یاد شده و عوامل تشکیل دهنده آن ها مشخص شد. در گام بعدی، با بکارگیری مصاحبه های نیمه ساختاریافته (semi-structured interviews) با 7 نفر از مدیران، کارشناسان و صاحبنظران در امر مربوطه که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، اطلاعاتی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوعی و کدبندی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نهایت اینکه، با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی، سیستم های اولیه هر یک از ابعاد یاد شده کامل و در نهایت مدیریت مطلوب فضای سبز در شهر مشهد مدلسازی شد. نتایج نشان می دهد که هر کدام از ابعاد یاد شده بصورت یک زیرسیستم عمل می کنند و پیاده سازی موفق مدیریت مطلوب در شهر مشهد، در گرو ارتباط پویا میان هر چهار زیر سیستم می باشد. همچنین نتایج حاکی از این است که بعد برنامه ریزی نسبت به سایر ابعاد، دارای اثرگذاری بیشتری بر روی مدیریت مطلوب فضای سبز می باشد و بطور کلی وضعیت فعلی عوامل تشکیل دهنده مدیریت فضای سبز در شهر مشهد ضعیف ارزیابی می گردد.