میزانسن ساکن، خاستگاه و تأثیر آن بر تئاتر ایران (دهه 80)، عنوان بخش عملی: کارگردانی نمایش جان و جو

چکیده: هنر و فرهنگ شرق و غرب همواره بر یکدیگر تأثیرات انکار ناپذیری داشته و دارند.. در قرن بیستم و آغاز تئاتر تجربی تأثیرپذیری تئاتر غرب از شرق بیش از پیش اوج گرفت. تأثیر پذیری از شرق طیف وسیعی از تئاترهای تجربی در سرتاسر غرب را در بر میگرفت از فرمالیست های روس گرفته تا تئاتر فرانسه و آلمان و غیره. گریز از واقع گرائی , گرایش به نماد پردازی , استفاده خلاقه از تمامی توانائی های بدنی بازیگر تنها نمونه ای از تأثیرات تئاتر شرق بر غرب میباشد. غربیها از عناصر تئاتر سنتی شرق استفاده کرده و با تلفیق آن با قواعد و سنت تئاتری خودشان دوره تازه ای را در تاریخ تئاتر جهان آغاز کردند. یکی از مهمترین ویژگیهای هنر شرقی تمایل آن به ایستائی و سکون است اما نباید از نطر دور داشت که این ایستائی و سکون با خود حامل یک پویائی درونی میباشد که به خاصیت کشف و شهودی هنر شرقی باز میگردد. یکی از تأثیرات مهم هنر و تئاتر شرق بر غرب روی آوردن کارگردانان به طراحی میزانسنهای ساکن, بخصوص از دهه1950 به بعد که دهه درخشش و مطرح بودن تئاتر ابزورد بود میباشد. از آنجا که تئاتر در ایران پدیده ای وارداتی از غرب به شمار میرود لذا تأثیرپذیریش از جریانهای تئاتری غربی غیر قابل انکار میباشد. در اواخر دهه 1370 و آغاز دهه 1380 نسل تازه ای از نمایشنامه نویسان در تئاتر ایران ظهور کردند که محمد یعقوبی و بعدها امیر رضا کوهستانی از چهره های شاخص آن میباشند. ایندو از مهمترین کارگردانان و نویسندگانی هستند که به استفاده از میزانسنهای ثابت و ساکن در کارهایشان پرداختند و نوع تازه ای از زیبائی شناسی را در آثارشان به بینندگان تئاتر پیشنهاد دادند . موفقیت های بین المللی کارگردانانی مانند امیررضا کوهستانی با آثاری که با این رویکرد بر روی صحنه آورده بودند خود مهر تأئیدی بود بر ادامه این مسیر. در این رساله پس از ارائه کلیات تحقیق در فصل اول , در فصل دوم به بررسی ویژگیهای تئاتر و فلسفه شرقی پرداخته شده . در فصل سوم تأثیرات تئاتر شرق بر غرب مورد بررسی قرار گرفته است سپس در فصل چهارم درباره میزانسن ساکن و خاستگاه آن در تئاتر جهان صحبت شده و در فصل پنجم به بررسی خاستگاه میزانسن ساکن در تئاتر ایران با تمرکز بر آثار امیر رضا کوهستانی به عنوان نمونه شاخص آن پرداخته شده است .واژگان کلیدی: تئاتر شرق – فلسفه شرق – میزانسن ساکن – امیررضا کوهستانی