بررسی ساختار تشریحی- تکوینی، کاریولوژیکی و گرده شناسی دو گونه مرزنجوش (.origanum vulgare l و .origanum majorana l) و سنجش تغییرات کمی و کیفی اسانس آنها در مراحل تکوینی
پایان نامه
- دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم زیستی
- نویسنده سمیه طهماسبی
- استاد راهنما علی مهرآفرین احمد مجد پریسا جنوبی
- سال انتشار 1392
چکیده
در این پژوهش ساختار تشریحی اندامهای رویشی و زایشی و مراحل تکوین دانه گرده، تخمک و رویان دو گونه مرزنجوش با نامهای. l origanum vulgare وl. o.majorana با استفاده از روشهای متداول سلولی- بافتشناسی و به کارگیری میکروسکوپ نوری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. خصوصیات فراساختاری دانه گرده نیز با کمک میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد. کاریولوژی ریشهها با استفاده از روش اسکواش و رنگآمیزی با استواورسئین انجام شد. به منظور بررسی ترکیبات اسانس و مقدار آنها در مراحل تکوینی، اندامهای هوایی دو گونه از ابتدای فاز رویشی تا انتهای فاز گلدهی در پنج مرحله نموی مختلف (اوایل رشد رویشی، اواخر رشد رویشی، اوایل گلدهی، اواسط گلدهی و اواخر گلدهی) برداشت شد. با استفاده از دستگاه کلونجر اسانسگیری از نمونههای خشک شده به عمل آمد و سپس برای بررسی اجزاء و درصد ترکیبات اسانسها، نمونهها به دستگاه گازکروماتوگرافی (gc) و گازکروماتوگرافی وابسته به طیف سنج جرمی(gc/ms) تزریق شدند. نتایج این پژوهشها نشان داد که ساختار تشریحی اندامهای رویشی و زایشی هر دو گیاه مشابه است و بیشترین تفاوتها مربوط به ساقه و برگ است. ساقه مرزنجوش وحشی دارای کلانشیم بیشتری در چهار گوشه است و برجستگی بیشتری دارد. برگهای مرزنجوش اروپایی از تراکم کرک بالاتری برخوردارند و تعداد لایههای پارانشیم نردبانی این گونه بیشتر است. انواع مختلفی از کرکهای محافظ و کرکهای ترشحی در هر دو گونه شناسایی شدند. مریستمهای رأس ساقه هر دو گونه ساختار معمول مریستم را دارد و از لایههای تونیکا، کورپوس و مریستم مغز تشکیل شدهاند. در مریستم رأس ریشه نیز بخشهای کلاهک، مرکز آرام و مریستم زمینه مشاهده شدند. تخمدانهای هر دو گونه از نوع فوقانی و چهار حجرهای میباشد. در هر حجره تخمدان یک تخمک واژگون قرار دارد و در کیسه رویانی نیز رویانهای کروی، قلبی، اژدری و لپهای مشاهده شد. برشگیری میکروتومی اندامهای زایشی هر دو گونه نشان داد که لایههای تشکیلدهنده دیواره بساک از خارج به داخل عبارتند از اپیدرم، لایه مکانیکی، لایه گذر و تاپتوم. تاپتوم در ابتدای تکوین دانه گرده از نوع ترشحی و در اواخر نمو دانه گرده از نوع پلاسمودیومی میباشد. تترادها در هر دو گونه از نوع چهاروجهی (تتراهدرال) است. پس از بررسی دانه گرده به روشهای وودهاوز، استولیز و مشاهده با میکروسکوپ الکترونی نگاره مشخص شد که دانه گرده هر دو گونه دارای منظره قطبی شش وجهی و منظره استوایی بیضیشکل هستند. دانه گردهها دارای شش شیاراند و تزئینات سطح دانه گردهها از نوع مشبک چالهدار است. نسبت طول محور قطبی بر طول محور استوایی (p/e) در مرزنجوش وحشی 13/1 و در مرزنجوش اروپایی 32/1 است. نتایج بررسیهای کاریولوژیکی نشان داد که هر دو گونه مورد بررسی دارای 30 کروموزوم هستند (30 =n 2). مقدار اسانس استخراجی گونه مرزنجوش اروپایی بیشتر از مرزنجوش وحشی بود و نتایج سنجشهای گازکروماتوگرافی و گازکروماتوگرافی وابسته به طیفنگار جرمی نشان داد که در مرزنجوش وحشی در مجموع 78 ترکیب شناسایی شد. بیشترین مقدار اسانس در اواخر مرحله گلدهی به دست آمد و مهمترین اجزای اسانس این گونه شامل جرماکرنd ، ترانسکاریوفیلن، ترپینولن-4-اُل، آلفا-ترپینن، گاما- ترپینن، بیسیکلوجرماکرن، 1-اُکتن-3-اُل و آلفا-هومولن بود. در مرزنجوش اروپایی در مجموع 39 ترکیب شناسایی شد. در این گونه نیز بیشترین مقدار اسانس در اواخر مرحله گلدهی به دست آمد. بیشترین اجزای این اسانس ترپینولن-4-اُل، گاما-ترپینن، آلفا-ترپینن، آلفا-ترپینئول، سابینن، لینالول و ترانسکاریوفیلن بود.
منابع مشابه
ارزیابی کمی و کیفی اسانس دو گونه مرزنجوش وحشی (Origanum vulgare L.) و مرزنجوش اروپایی (Origanum majorana L.) در ایران
مقدمه: مرزنجوش گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان و از گیاهان دارویی و اسانسدار مهمی میباشد که در اکثر نقاط دنیا استفاده میشود. هدف: هدف از انجام این تحقیق شناسایی و مقایسه ترکیبات و مقدار اسانس گونه های مرزنجوش وحشی و اروپایی به منظور مشخص نمودن مهم ترین ترکیبات دارویی آنها است. روش بررسی: دو گونه مهم از سرده مرزنجوش شامل Origanum vulgare L. و Origanum majorana L. در ابتدای تیرماه ...
متن کاملارزیابی کمی و کیفی اسانس دو گونه مرزنجوش وحشی (origanum vulgare l.) و مرزنجوش اروپایی (origanum majorana l.) در ایران
مقدمه: مرزنجوش گیاهی متعلق به خانواده نعناعیان و از گیاهان دارویی و اسانسدار مهمی میباشد که در اکثر نقاط دنیا استفاده میشود. هدف: هدف از انجام این تحقیق شناسایی و مقایسه ترکیبات و مقدار اسانس گونه های مرزنجوش وحشی و اروپایی به منظور مشخص نمودن مهم ترین ترکیبات دارویی آنها است. روش بررسی: دو گونه مهم از سرده مرزنجوش شامل origanum vulgare l. و origanum majorana l. در ابتدای تیرماه سا...
متن کاملشناسایی ترکیبهای متشکله اسانس مرزنجوش اروپایی (.Origanum majorana L)
سرشاخه گلدارگیاه مرزنجوش اروپایی (.Origanum majorana L) دراوایل مردادماه سال 1378 از باغ گیاه شناسی ملی ایران واقع در محل موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع (تهران) جمع آوری و پس از تایید آن توسط بخش گیاه شناسی موسسه، از گل خشک آن به روش تقطیر با بخار آب و در مدت زمان 45 دقیقه اسانس گیری شد. راندمان اسانس گیری براساس وزن گل خشک 0.3%...
متن کاملOriganum majorana L. -Phyto-pharmacological review
Origanum majorana L. (Family Lamiaceae) is a frost tender perennial undershrub, native to Cyperus and naturalised in Mediterranean regions, particularly found in temperate regions of the Himalayas. Its usage for flavour and aroma dates back to ancient times. Traditionally, the leaves of marjoram are used for its medicinal properties to cure insomnia, gastritis, asthma and nervousness. Now-a-day...
متن کاملRatios of cis- and trans-Sabinene Hydrate in Origanum majorana L. and Origanum microphyllum (Bentham) Vogel.
(+)-cis-Sabinene hydrate and (+)-trans-sabinene hydrate are the main monoterpenes found in marjoram (Origanum majorana), but can also be found in other Origanum species as well, as in e.g. Melaleuca alternifolia. The synthesis of sabinene hydrate in marjoram (Origanum majorana) is performed by sabinene hydrate synthase. It is claimed, that both, (+)-cis- and (+)-trans-sabinene hydrate are produ...
متن کاملPharmacognostical and phytochemical studies on Origanum vulgare L.(Laminaceae)
With increasing demand in the field of herbal medicines and cosmetics, it has become necessary and pertinent to probe into the area of systematic knowledge about herbal drugs. There is a need for the application of this knowledge in authentification, detailed study and practical utilization of crude drugs. The present paper deals with the taxonomy, anatomy, powder study pertaining to organolept...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم زیستی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023