شناسایی و اولویت بندی ریسک های کلیدی در پروژه هایی با رویکرد حداکثر قیمت تضمین شده و پیمان امانی با سقف هزینه

در دهه گذشته به دلیل تغییرات سریع تکنولوژیکی و پویایی محیط، رقابت های جهانی به سرعت افزایش یافته است. امروزه دو روش حداکثر قیمت تضمین شده و پیمان امانی با سقف هزینه به عنوان یکی از روش های پذیرفته شده و تأثیرگذار در پروژه های پیچیده و عظیم است. در این میان ریسک های متعددی ممکن است، زمان، هزینه، کیفیت و دامنه کاری، اجرای قراردادهایی با حداکثر قیمت تضمین شده/ سقف هزینه را تحت تأثیر خود قرار دهند. پروژه های زیربنایی بزرگ و پیچیده، فاکتورهای ریسک متنوعی را در بر می گیرند که اجرای موفقیت آمیز آن ها به مدیریت ریسک اثربخش این فاکتورهای کلیدی وابسته است. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت‎بندی ریسک های کلیدی در پروژه هایی با رویکرد حداکثر قیمت تضمین شده و پیمان امانی با سقف هزینه، در پروژه های عمرانی و زیربنایی می باشد. ابتدا سعی شد که مهم ترین ریسک ها با توجه به نظرات خبرگان و ادبیات منتشر شده برای اولویت بندی آن ها استخراج گردد. سپس وزن هر یک از شاخص های زمان، هزینه، کیفیت و دامنه کاری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی جهت اولویت بندی ریسک ها با استفاده از تکنیک تاپسیس انجام گرفت که با توجه با تکنیک تاپسیس اولویت بندی ریسک ها بدین صورت شد: 1) ریسک های اقتصادی 2) ریسک های قراردادی 3) ریسک های مرتبط با پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان 4) ریسک های طراحی 5) ریسک-های فیزیکی 6) سایر ریسک ها. در نهایت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری ریسک ها با استفاده از تکنیک دیمتل انجام گرفت که تأثیرگذارترین ریسک ها عبارتند از: 1) ریسک های قراردادی 2) ریسک های اقتصادی 3) ریسک های طراحی 4) ریسک های مرتبط با پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان 5) ریسک های فیزیکی 6) سایر ریسک ها و تأثیرپذیرترین ریسک ها به ترتیب عبارتند از: 1) ریسک های مرتبط با پیمانکاران، مشاوران و کارفرمایان 2) ریسک های طراحی 3) سایر ریسک ها 4) ریسک های قراردادی 5) ریسک های فیزیکی 6) ریسک های اقتصادی.