سینتیک تغییرات آهن قابل استخراج با dtpa در تیمار های مختلف و ارتباط آن با غلظت آهن در گندم نان (triticum aestivum, l.)

این مطالعه باهدف بررسی تغییرات آهن قابل استخراج در یک نمونه خاک آهکی تحت تیمار¬های مختلف اسید-سولفوریک در 5 سطح (gr¬kg-1soil 0/56 ،0/42 ،0/28 ،0/14 ، 0)، اسید جامد پتاسیم هیدروژن سولفات در 5 سطح (gr¬kg-1soil 584/1 ،188/1 ،792/0 ،396/0 ،0 )، کمپوست زباله شهری تهران در چهار سطح (ton¬ha-1 60، 30، 15، 0 )، سولفات آهن در دوسطح (kg¬ha-1 200و 0)، فاکتور ph آب آبیاری در دو سطح (ph اسیدی ~ 4 و ph معمولی ~ 8) و در یک دوره زمانی یک تا 128 روز در محیط اینکوباسیون (رطوبت fc و دمای 0c 25) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و در 3 تکرار انجام گردید. بررسی¬ها شامل دو مرحله آزمایش¬های مجزا بروی نمونه¬های خاک و گیاه بوده¬است که در نهایت داده¬های سینتیکی آهن قابل استخراج با dtpa، حاصل از نمونه¬های خاک در آزمایشگاه با داده¬های غلظت آهن در گیاه گندم در گلخانه برازش داده ¬شد. 6 مدل سینتیکی (مرتبه صفر، مرتبه اول، مرتبه دوم، الویچ ساده شده، دیفیوژن پارابولیکی و تابع توانی) بر داده¬های حاصل از آهن قابل استخراج خاک در 8 نوبت زمانی مربوط به هر یک از تیمار¬ها برازش داده شد. مقایسه مدل¬ها نشان داد که با توجه به ضریب تشخیص و خطای معیار تخمین، معادله مرتبه دوم بهترین معادله جهت توصیف سینتیک آهن قابل استخراج در تیمار¬ها بوده است. مقایسه معادله سینتیکی مرتبه دوم تیمار¬ها نشان داد که کمترین شیب خط¬های معادله مرتبه دوم و درنتیجه بیشترین آهن قابل استخراج در خاک به ترتیب در تیمار کمپوست سطح سه و سطوح یک اسید سولفوریک آبیاری شده با آب معمولی بدست آمد. همچنین رابطه منفی و معنی داری (p≤0.05 بین شیب خط معادله مرتبه دوم در تیمار¬ها و غلظت جذب شده در گیاه هر تیمار وجود داشت. علاوه بر این همبستگی مثبت و معنی¬داری (p≤0.05) بین آهن جذب شده توسط گندم و آهن قابل استخراج با dtpa در روز¬های 32، 64 و 128 مشاهده شده¬است.