بررسی اثر محافظتی کوئرستین بر روی اختلال یادگیری و حافظه فضایی ناشی از استرس مزمن در موش صحرایی

مقدمه: گزارش های متعدد حاکی از اختلال یادگیری و حافظه به واسطه استرس مزمن است. با این حال، مطالعات بسیار کمی به بررسی راه های ممکن برای جلوگیری از نقص های ناشی از استرس پرداخته اند. در این مطالعه اثرات کوئرستین به عنوان یک فلاونوئید طبیعی با ویژگی آنتی اکسیدانتی بر روی استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ و اختلال یادگیری و حافظه ناشی از استرس مزمن مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: موش ها به صورت تصادفی به چهار گروه، حلال + بدون استرس (کنترل)، حلال + استرس مزمن، کوئرستین + استرس مزمن و کوئرستین + بدون استرس تقسیم شدند. برای القاء استرس مزمن، حیوانات به مدت ?? روز، روزانه 6 ساعت (15:00-9:00) در داخل نگه دارنده از جنس پلکسی گلاس بدون آب و غذا و بی حرکت قرار گرفتند. روزانه به مدت 21 روز یک ساعت قبل از اینکه حیوانات داخل نگه دارنده قرار بگیرند حلال یا کوئرستین با دوز mg/kg 50 بطور داخل صفاقی دریافت نمودند. حیوانات هر گروه خود به دو گروه تقسیم شدند و در روز 21، پس از قربانی کردن حیوانات و خارج نمودن هیپوکامپ، پارامترهای استرس اکسیداتیو در هیپوکامپ اندازه گیری شد و در گروه دیگر حیوانات به مدت 6 روز در ماز آبی موریس آموزش دیدند. در روز 28، تست پروب جهت سنجش حافظه انجام گردید. زمان سپری شده در ربع هدف و متضاد، زمان رسیدن به جایگاه سکو و میانگین فاصله شنای حیوان از مرکز سکو جهت سنجش حافظه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که حیوانات تحت استرس مزمن طی روز های 6 و 4، 3 ، 2 آموزش بطور معنی داری مدت زمان بیشتری را برای رسیدن به سکو صرف نمودند. در تست پروب مدت زمان رسیدن به محل سکو و فاصله شنای حیوانات از مرکز محل سکو در گروه استرس مزمن در مقایسه با کنترل افزایش معنی-داری یافت (p<0/001). تجویز کوئرستین با دوز mg/kg50، مدت زمان رسیدن به محل سکو را به طور معنی داری در مقایسه با گروه استرس مزمن کاهش (p<0/001) و مدت زمان ماندگاری در ربع هدف را بطور معنی داری افزایش داد (p<0/05). مطالعه بیوشیمیایی نشان داد در گروه استرس مزمن در مقایسه با گروه حلال، میزان mda بطور معنی داری افزایش p<0/01))، میزان فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز بطور معنی داری کاهش (p<0/01) و میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز نیز بطور چشمگیری افزایش یافت (p<0/05). تجویز کوئرستین موجب کاهش معنی دار در میزان mda در هیپوکامپ شد و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز در حیوانات تحت استرس بهبود یافت. در نهایت کوئرستین سطح کورتیکوسترون را بطور چشمگیری در حیوانات تحت استرس کاهش داد (p<0/001). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، استرس مزمن اثرات مضری بر روی یادگیری و حافظه دارد و درمان با کوئرستین می تواند از استرس اکسیداتیو و اختلال یادگیری و حافظه ناشی از استرس مزمن جلوگیری نماید.