پیش بینی تغییرات قیمت و صادرات محصولات باغی در ایران با تاکید بر استان فارس

استان فارس یکی از قطبهای کشاورزی ایران است که میوه جات از نظر ارزش مهمترین قلم صادراتی آن می باشند. پیش بینی تغییرات قیمت محصولات باغی می تواند نقش موثری در کاهش ناپایداری شدید قیمتها و در نهایت کاهش ریسک داشته باشد. لذا یکی از اهداف مطالعه حاضر پیش بینی و بررسی نوسانات قیمت محصولات باغی منتخب استان فارس شامل انجیر، کشمش، خرما، سیب و پسته بود. بدین منظور ابتدا نوسانات قیمت عمده فروشی این محصولات مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه دقت روش های مختلف پیش بینی در افق زمانی مختلف (یک، سه و شش ماه بعد) مورد مقایسه قرار گرفتند. برای این منظور ابتدا مدل پیش بینی ساده، بعنوان معیاری جهت مقایسه دقت پیش بینی و بدنبال آن مدل‏های معمول پیش بینی محاسبه شدند و با استفاده از سه معیار mad، mse و mape نسبت به مدل ساده مورد مقایسه قرار گرفتند. روش های پیش بینی مورد استفاده در مطالعه ی حاضر شامل روش های میانگین ساده، میانگین متحرک، میانگین متحرک با روند زمانی خطی، رهیافت تعدیل نمایی یگانه، رهیافت تعدیل نمایی دوگانه، مدل خود رگرسیو با واریانس ناهمسانی شرطی، مدل هارمونیک و فرآیندهای arma و arima بودند. دوره مطالعه در تحقیق حاضر مشتمل بر داده های ماهانه دوره فروردین ماه 1382 تا شهریورماه 1387 بعنوان داده‏های آموزشی و مهرماه 1387 تا اسفندماه 1387 جهت آزمون دقت پیش بینی در افقهای زمانی یک، سه و شش ماهه بود. از سویی دیگر صادرات این بخش همواره با بحرانهای متعددی مواجه بوده است و به منظور برنامه ریزی های مناسب کوتاه و بلند مدت در زمینه صادرات این محصولات، اطلاع دقیق از وقایع آینده لازم و ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف دیگر مطالعه ی حاضر پیش بینی و بررسی نوسانات قیمت محصولات باغی منتخب کشور شامل کشمش، خرما و پسته بود. بنابراین همانند قیمت، صادرات محصولات منتخب باغی کشور نیز با استفاده از مدل های نامبرده و با استفاده از داده های دوره 1968 تا 2004 بعنوان داده‏های آموزشی و داده های سالهای 2005، 2006 و 2007 جهت آزمون دقت پیش بینی در افق زمانی یک، دو و سه سال بعد، مورد پیش بینی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روشهای مختلف پیش بینی دارای قدرت متفاوتی در پیش بینی هستند. منتها روش arima نسبت به روشهای مختلف پیش بینی از قدرت بیشتری برخوردار است.