شناسایی و تأیید لوکوس های بین ریزماهواره ژنومی مرتبط با جنسیت در گیاه خرما

نخل خرما (phoenix dactylifera l.)، گیاهی تک¬لپه، دوپایه و با عمر طولانی است که از نظر اقتصادی از اهمیت بالایی در کشور ایران برخوردار است. از آنجا که باردهی این گیاه پس از 5 سال آغاز می¬گردد، تعیین جنسیت آن در مراحل اولیه رشد در سرعت بخشیدن به برنامه¬های اصلاحی و در هنگام احداث نخلستان بسیار مهم می¬باشد. بر این اساس برنامه¬ریزی برای انتخاب نخل خرمای مقاوم و پرمحصول احتیاج به شناسایی نشانگرهای مولکولی دارد. در این تحقیق از نشانگرهای دی.ان.ا از 11 آغازگر بین¬ریزماهواره¬ای 17 و 18 نوکلئوتیدی برای تکثیر دی.ان.ا الگو استفاده شد. از 36 رقم نخل خرما (11 رقم نر و 25 رقم ماده) استفاده شد.در مجموع 237 الل تکثیر شد که تمام آنها در بین ژنوتیپ¬ها چندشکلی نشان دادند. بیشترین تعداد الل¬های تکثیرشده مربوط به آغازگر ubc835، بیشترین شاخص محتوای چندشکلی مربوط به issr09 و بیشترین شاخص نشانگر مربوط به issr165 بود. در این تحقیق ارتباط بین صفت کیفی جنسیت و 237 الل تکثیرشده در 36 رقم نخل خرما مطالعه شد. با استفاده از روش رگرسیون چندگانه (گام-به¬گام)، سه الل bp 1150، bp1400 و bp 400 به ترتیب مربوط به آغازگرهای ubc890، issr04 و ubc835 به عنوان الل¬های مرتبط با جنسیت شناسایی شدند، همچنین صحت این الل¬های پیوسته¬به¬جنس با احتمال بسیار بالایی با استفاده از تجزیه تابع تشخیص مورد تأیید قرار گرفته شد. نتایج این تحقیق در تأمین اطلاعات اولیه برای انتخاب غیرمستقیم پایه¬های جنسی نر و ماده درخت خرما از طریق نشانگرهای مرتبط مفید می باشد.