سنتز و تبلور مفنامیک اسید به شیوه ضد حلال در مقیاس آزمایشگاهی و بررسی اثر عوامل عملیاتی مختلف بر خواص بلور نهایی

مفنامیک اسید یکی از متداول ترین انواع قرص های مسکن است که در رده داروهایی با انحلال پذیری پایین در آب قرار می گیرد. افزایش انحلال پذیری و بهبود خواص بلوری داروهایی با انحلال پذیری ضعیف در آب در جهت کاهش دوز مصرفی ، بهبود فرایندهای قرص سازی وهمچنین زمان آزادسازی آنها بسیار با اهمیت می باشد. در میان انواع روش های مختلف برای بهبود انحلال پذیری داروهای مختلف، فرایند تبلور یکی از مهترین آنها است که در صنعت داروسازی به منظور خالص سازی در مراحل میانی و یا نهایی تولید دارو مورد استفاده قرار می گیرد. در این پایان نامه ابتدا به سنتز داروی مفنامیک اسید با استفاده از مواد اولیه (2و3 دی متیل آنلین و o-کلروبنزوییک اسید) پرداخته شد و سپس تاثیر پارامترهای سرعت هم زدن در حین انجام واکنش ، میزان آب مصرفی و ترتیب افزودن مواد بر جرم رسوب نهایی مورد بررسی قرار گرفت. در این مرحله نتایج اندازه گیری نقطه ذوب و جرم مولکولی محصول تولیدی نشان دهنده تشکیل ماده مورد نظر می باشد. سپس به منظور بهبود خواص بلوری مفنامیک اسید 2 روش تبلور ضدحلال و سرمایش ، بکار گرفته شد و از آنجا که تغییر شرایط انجام این فرایند بر خواص بلور نهایی تاثیر گذار است به بررسی پارامترهای عملیاتی در طول انجام فرایند پرداخته شد . آزمایشات تبلور با تغییر پارامترهای دبی ضدحلال (cc/min5/6-1/9-1/3) و استفاده ازسرعت فراصوت و همچنین افزودن برعکس حلال و حل شونده به ضد حلال انجام گردید. نتایج ارزیابی های طیف سنج جرمی ، اندازه ذرات، زاویه تماس و میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که با افزودن ضدحلال هیچ گونه تغییری در ساختار شیمیایی مفنامیک اسید ایجاد نگردید. بعلاوه پارامترهای فوق تاثیری بر شکل بلور تولیدی ندارند و تمامی بلورهای تولیدی سوزنی شکل می باشند. در مورد روش ضدحلال، بلورهای تولیدی با دبی cc/min 1/3، دارای کمترین اندازه ذرات (mμ69) و زاویه تماس با آب (°37) می باشد. استفاده از امواج فراصوت می تواند منجر به کاهش 19% در اندازه ذرات وهمچنین کاهش زمان انجام فرایند شود. همچنین با مقایسه دو روش تبلور ضدحلال و سرمایش مشاهده گردید اندازه ذرات روش سرمایش نسبت به روش ضدحلال 15% کمتر است این در حالیست که راندمان روش ضدحلال 19% بیشتر و زاویه تماس آن47% کمتر است. بعلاوه میزان مصرف انرژی روش سرمایش بیشتر می باشد.