ارزیابی سطح آگاهی گلخانه داران و مصرف کنندگان خیار و گوجه گاخانه ای از محصول سالم و سنجش اثر آن در تصمیم گیری آنها

هدف کلی این پژوهش، بررسی سطح آگاهی تولیدکنندگان و مصرف کنندگان خیار و گوجه گلخانه ای از محصول سالم و سنجش اثر آن بر تصمیم گیری آن ها در شهرستان اصفهان می باشد. بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای، از میان 256 گلخانه دار خیار و گوجه، 110 گلخانه دار برای جامعه اول (تولیدکنندگان) و بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای، 220 مصرف کننده از ساکنان شهر اصفهان برای جامعه دوم (مصرف کنندگان) انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، دو پرسش نامه ی ساخت یافته است، که روایی و پایایی آن ها توسط آزمون های آماری تحلیل عامل و ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری در نرم افزار amos و با رویکردی کل نگر بر پایه مدل "دانش نگرش و رفتار" به ارزیابی دانش، نگرش و عملکرد گلخانه داران نسبت به محصول سالم پرداخته شد. همچنین در این تحقیق به منظور شناسایی عوامل موثر بر ترجیحات مصرف کنندگان برای انتخاب خیار و گوجه معمولی، سالم و ارگانیک از روش انتخاب تجربی و مدل لاجیت چندجمله ای، که به روش حداکثر درستنمایی برآورد می شود، استفاده گردید. نتایج حاکی از آن است که 85 درصد گلخانه داران مورد مطالعه نگرش متوسط و مثبتی به تولید محصولات سالم و 15 درصد آن ها نگرش منفی به تولید این محصولات دارند، با وجود نگرش مثبت بیشتر گلخانه داران، رعایت اصول حفاظتی مربوط به استفاده صحیح و مناسب و به اندازه سموم و کودهای شیمیایی در آن ها ضعیف است. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که از بین متغیرهای مورد مطالعه، به ترتیب، متغیرهای مستقل حمایت های اقتصادی دولت، سازمان های آگاهی رسان، بازاریابی و بازاررسانی، رسانه ها، حمایت های فنی دولت دارای تأثیر معنی دار و مثبت و متغیر سن دارای تأثیر معنی دار و منفی بر نگرش گلخانه داران نسبت به تولید محصولات سالم می باشند. اولویت بندی ترجیحات مصرف کنندگان نشان می دهد که 1/77 درصد محصول سالم، 4/12 درصد محصول ارگانیک و 1/10 درصد محصول معمولی را به عنوان اولویت اول خود انتخاب نموده اند. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی نشان داد که عواملی چون درآمد، اطلاع از ویژگی-های محصولات سالم و ارگانیک، شاخص اهمیت به سلامتی، شاخص اهمیت به محیط زیست، وجود فرد سالمند یا بیمار خاص در خانواده و سطح زندگی، دارای اثر مثبت و معنادار بر ترجیحات پاسخ گویان دارند. همچنین بیشتر مصرف کنندگان «عدم وجود برچسب های تضمینی» و «قیمت بالا» را جزء اصلی ترین مشکلات خود برای خرید و مصرف این محصولات عنوان کرده اند.