برآورد نسبت شانس برای متغیر پاسخ پیوسته بدون نقطه برش و مقایسه آن با رگرسیون لوجستیک در شناسایی عوامل خطر موثر بر دیابت بزرگسالان ایرانی

مقدمه: یکی از روش های متداول در بررسی ارتباط بین متغیر پاسخ پیوسته و متغیر پیشگو، دو حالتی کردن آن و استفاده از مدل رگرسیون لوجستیک می باشد. چالش های ایجاد شده در این روش از لحاظ آماری بحث برانگیز می باشد، از دست دادن اطلاعات در حین دو حالتی کردن که منجر به کاهش توان آزمون و افزایش حجم نمونه می شود از جمله آن ها است، اگرچه توانایی برآورد نسبت شانس در این حالت و بررسی ارتباط بین متغیرها وسوسه بر انگیز است. هدف از این مطالعه بررسی روشی است که در آن بدون دو حالتی کردن متغیر پاسخ پیوسته و با استفاده از داده های واقعی و بدون از دست دادن اطلاعات، برآوردی کارا از نسبت شانس گزارش شود . مواد و روش ها: در این مطالعه به منظور بررسی و مقایسه روش رگرسیونی معرفی شده شده و روش لوجستیک، داده های دور سوم طرح ملی بررسی عوامل خطر بیماری های غیرواگیر بکار گرفته شده است. این مطالعه مقطعی مبتنی بر جمعیت، در سال 2007 در مرکز کنترل بیماری های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و مبتنی بر رویکرد گام به گام سازمان بهداشت جهانی انجام گرفته که بعد از خارج کردن زنان باردار، افرادی دیابتی با قند خون ناشتا کنترل شده توسط دارو (fbg<126 mg/dl) و افراد با اطلاعات معیوب، آنالیز بر روی 17152 نمونه از جمعیت ایرانیان بالغ انجام شد. به منظور بررسی ارتباط بین قند خون ناشتا به عنوان متغیر پاسخ پیوسته و متغیرهای پیشگو سن، محل سکونت، کلسترول، فشار خون، اندازه دور کمر، فعالیت فیزیکی و مصرف سبزیجات، نسبت شانس به دو روش بدون نقطه برش و روش لوجستیک با استفاده از نرم افزار r( نسخه 2.14.1 ) برآورد شده است. یافته ها: در حالی که نسبت شانس های حاصل از دو روش تقریبا با هم برابر بودند، برآوردهای نسبت شانس حاصل از روش بدون نقطه برش از لحاظ آمارای کاراتر و فاصله اطمینان های متناظر کوتاه تر بودند، به طوری که طول نسبی فاصله اطمینان ها برای روش متداول لوجستیک حداقل 98/1 برابر روش بدون نقطه برش بدست آمد. همچنین کارایی روش بدون نقطه برش حداقل 2 برابر روش لوجستیک در تمامی موارد بدست آمد. نتیجه گیری: هنگامی که هدف از مطالعه بررسی ارتباط بین متغیرها و برآورد نسبت شانس باشد، روش بدون دو حالتی کردن متغیر پاسخ پیوسته می تواند جایگزینی مناسب برای روش لوجستیک باشد. واژگان کلیدی: نقطه برش، متغیر پاسخ پیوسته، رگرسیون لوجستیک، نسبت شانس، عوامل خطر دیابت