مقایسه مولفه های فراشناخت و رابطه آن با عزت نفس در کودکان با و بدون اختلالات یادگیری پایه اول راهنمایی شهرستان یزد

مطالعه حاضر به مقایسه مولفه های فراشناخت و رابطه آن با عزت نفس در دانش آموزان با و بدون اختلال یادگیری پایه اول دوره راهنمایی شهرستان یزد در سال تحصیلی 91-1390 پرداخته است. نمونه پژوهش شامل 140 نفر از دانش آموزان دختر و پسر با و بدون اختلال یادگیری بود که به روش تصادفی و سرشماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه فراشناخت، که روایی آن توسط اساتید مترجم و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ تایید شد و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت که روایی و پایایی آن بارها توسط متخصصان تایید شده استفاده شد. داده ها با استفاده از t مستقل، tوابسته، تحلیل واریانس دو راهه و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که متغیر فراشناخت، در گروه فاقد اختلال یادگیری بیشتر از گروه دارای اختلال یادگیری می باشد. همچنین نشان داده شد که دانش آموزان دختر در استفاده از دانش فراشناختی موفق تر از پسران عمل می کنند. در هر دو مولفه ی دانش و مهارت فراشناختی، دانش آموزان فاقد اختلال یادگیری به طور معنا داری در سطح بالاتری از دانش آموزان دارای اختلال یادگیری قرار داشته و مولفه دانش، در بین دو گروه از تفاوت بیشتری برخوردار است. بر اساس یافته های حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که در فرایند درمان اختلال یادگیری، آموزش های مربوط به دانش فراشناختی در مقایسه با مهارت های فراشناختی می بایست مورد توجه بیشتری قرار گیرد بدین معنی که روش ها و تکنیک های مربوط به افزایش آگاهی و مهارت دانش آموز از فرایندهای یادگیری خود باید بیشتر از مهارت-آموزی های مبتنی بر تکرار و تمرین مورد تاکید باشند. در مولفه دانش فراشناختی، متغیرهای آگاهی از موفقیت های شخصی، چگونگی استفاده از راهبردهای یادگیری، آگاهی از راهبردهای یادگیری و باورهای مثبت درباره پیشرفت در مطالعه به ترتیب بیشترین تا کمترین تفاوت را در دو گروه نشان می دهند و در مولفه مهارت فراشناختی، متغیرهای روش های تنظیم رفتار، خود تنظیمی در حل مسائل، خودتنظیمی شخصی، خود کنترلی و حل مشکلات برای رسیدن به جواب درست بیشترین تا کمترین تفاوت را در دو گروه نشان می دهند. همچنین در مقایسه دو گروه، نشان داده شد که عزت نفس دانش آموزان دارای اختلال یادگیری به طور معنا داری از دانش آموران بدون اختلال یادگیری پایین تر است. لیکن در هم خوانی با تحقیقات قبلی، تفاوتی بین دانش آموزان دختر و پسر دارای اختلال یادگیری در متغیر عزت نفس مشاهده نگردید. ارتباط معنادار میان متغیر عزت نفس با متغیر فراشناخت و دو مولفه اصلی آن (دانش و مهارت) مورد تأئید قرار گرفت. این یافته می تواند اشاره به این امر داشته باشد که در فرایند درمان و آموزش دانش و مهارت فراشناختی توجه به متغیر عزت نفس دارای اهمیت می باشد.