مطالعه ی فرهنگی خاطره در رمانهای امی تان و ایان مک ایوان

در آثاری که به موضوعاتی چون مرگ، جنگ، تبعید و مهاجرت می پردازند، بازخوانی خاطرات یکی از ابزارهای نوین نویسندگان برای به تصویر کشیدن گذشته می باشد. هر چند در برخی از موارد، خاطرات گذشته چنان گزنده است که حتی به خاطر آوردن آن باعث رنج میشود و در این موارد ابزار فراموشی جایگزین به خاطر آوردن می شود. در سالهای اخیر، بازآفرینی خاطرات، دیگر جنبه فردی و شخصی خود را از دست داده است و مبدل به تافته هایی بیچیده از تاریخ،زمان،اسطوره و امیالی شده است که در هم تنیده اند و قسمتی از هویت فردی و اجتماعی افراد را تشکیل می دهند. اینگونه است که بازخوانی خاطرات همانند دیگر تعاملات اجتماعی و فرهنگی، .زمان و مکان را درمی نوردد و گذشته تبدیل به واقعیتی می شود که در حال ساخته می شود و حقیقت گذشته را زیر سوال می برد. با این حال همانند اکثر مباحثی که با مقوله فرهنگ در ارتباط هستند، خوانش خاطرات گذشته از دیدگاهی شکاک و نسبی گرا صورت می گیرد و اندیشمندان این حوزه، دارای تشتت آرای فراوانی می باشند. با توجه به این نکته که خاطره قدرتی است که ابعاد زمان و مکان را برای دستیابی به گذشته درمی نوردد، فرایند بازخوانی گذشته، یکی از شیوه های روایی نویسندگان برای دستیابی به زمانی فراتر از زمان حال است که عینیت تاریخ را به چالش می کشد. ارتباط انکار ناپذیر زمان و خاطره، آن را تبدیل به تجلی گاه خوانش های متفاوت زمانی، در ادبیات داستانی نموده است. این فرآیند عمیقا تحت تاثیر پارادایم های فرهنگی و اجتماعی می باشد که قوانین خاصی را به آن تحمیل میکنند. هدف اصلی این تحقیق بررسی ابزار خاطره در آثار دو تن از نویسندگان مهاجر و غیر مهاجر معاصر می باشد.با توجه به شکل گیری دایمی خاطره در زمان حال و شباهت خاطره با دیگرنظام های فرهنگی و اجتماعی، بررسی خاطره به عنوان ابزار نویسندگی در آثار نویسندگان مهاجر و غیر مهاجربیان کننده تفاوت پیشینه ی فرهنگی این دو گروه می باشد. اهداف تحقیق، بررسی اهمیت بازخوانی گذشته در شکل دادن به هویت فردی و اجتماعی وشیوه های به کارگیری ابزار خاطره در آثار مهاجران برای آشکار ساختن رازهای مربوط به سرزمین مادری و آثار غیر مهاجران به عنوان مرهمی برای گذشته دردناک می باشد ونتیجه این تحقیق مبین این مطلب است که امی تان با به کارگیری حاطرات فردی سعی در به چالش کشیدن تاریخ منسجم و یکپارچه ی ملت حود را دارد وبا التقاط فرهنگ آمریکایی و چینی به دنبال ایجاد یک حس همدلی در میان شخصیت های رمان هایش است. اما مک ایوان از خاطرات برای نظم بخشیدن به زندگی فردی شخصیت های داستان هایش بهره می برد وبانسبی انگاشتن زمان وتاریخ وجود یک حقیقت مطلق را زیر سوال می بردخاطره، همانند دیگر مباحث اجتماعی، در بستری از فرهنگ معنا می یابد و نویسندگانی با فرهنگ ها و نگرش های متفاوت، به این مقوله با دیدی متفاوت می نگرند و چگونگی معنا بخشی پدیده های مختلف، ارتباط مستقیم با شیوه نگرش آنان دارد.