نقش و جایگاه فوج سیلاخوری در رویدادهای سیاسی و نظامی دوره قاجاریه

حضور افواج نظامی با مشخصه قومی و محلی در دوران قاجار، بازگو کننده پیشینه ایلاتی این سلسله و تلاش در جهت استفاده از تمامی ظرفیت نظامی ایلات و طوایف کشور بوده است. لیکن فرمانبری بی چون و چرای سربازان افواج یادشده از فرماندهان منطقه ای خود، بعضاً موجب تعارض بین سلاطین و فرماندهان محلی و ایراد ضربات جبران ناپذیری بر ارتش ایران می گردید. در ابتدای انتقال قدرت به قاجارها، حضور فوج سیلاخوری با زمینه نژادی لر و وابستگی به خاندان زندیه در تحولات سیاسی و نظامی کشور کمرنگ و تابع بی اعتمادی حکومت به آنان بوده است. با گذشت زمان و خلق رشادت و تهور از جانب فوج مذکور، سلاطین و حکام به توانایی این قشر از سربازان رشید و وفادار آگاه شده و توجه خود را معطوف استفاده از آنان نمودند. اوج حضور فوج سیلاخوری در تحولات دوران قاجار مربوط به حوادث مرتبط با مشروطه و به عنوان حامیان نظامی محمدعلی شاه بوده که فارغ از نتیجه حاصله و حقانیت هریک از گروه های معارض، به حق می توان عملکرد آنان را در ذی جامه سربازی و بروز وفاداری و رشادت ستود. فوج سیلاخوری با قدرت یابی رضاخان و در جهت تشکیل ارتش منسجم و یکپارچه به گارد سپه تغییر نام و به مرور تغییر ماهیت داد. هدف از تحقیق پیش رو، در مرحله اول تبیین ساختار گروه های نظامی دوران قاجاریه و شناخت تاریخی از نحوه شکل گیری فوج سیلاخوری و در مرحله بعد، ارائه عملکرد فوج مذکور در مقطع زمانی یادشده می باشد. همچنین طی بررسی بعمل آمده، می توان به آگاهی نسبی از تاثیرگذاری افواج نظامی بر حوزه رفتار و عملکرد سلاطین آن دودمان در مواجه با موضوعات مختلف داخلی و تهدیدات خارجی دست یافت. ضمن آنکه با واکنش منفی مرسوم از سوی افکار عمومی جامعه بر عملکرد مطلوب قوای نظامی در اختیار حکومت نیز آشنا گردید. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات عمدتاً کتابخانه ای با تکیه بر اسناد و مدارک موجود می باشد.