ارزیابی تأثیر پیش خنک سازی بر روی خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی توت فرنگی به روش های آماری و هوش مصنوعی

این تحقیق به منظور بررسی اثر تیمار پیش خنک سازی بر برخی خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی توت فرنگی انجام شد. به این منظور اثر دو روش انتقال محصول (روش پیش خنک سازی و روش معمولی)، در سه دمای مختلف (2، 4 و 6 درج? سلسیوس) و چهار زمان نگهداری ( 2، 4، 6 و 8 روز) بر خصوصیات مذکور مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، تحت تیمارهای مورد نظر خواص فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی محصول اندازه گیری شد. خواص فیزیکی مورد بررسی شامل قطر میانگین هندسی، جرم، حجم، چگالی، درصد رطوبت ( بر پای? تر) و ph، خواص مکانیکی شامل نیروی مورد نیاز برای برش، انرژی مورد نیاز برای برش، مدول الاستیسیت? برشی، نیروی مورد نیاز برای نفوذ، انرژی مورد نیاز برای نفوذ و مدول الاستیسیت? مورد نیاز برای نفوذ و خواص شیمیایی شامل محتوای قندهای محلول، پروتئین های محلول و فعالیت آنزیم های پراکسیداز (pod) و سوپراکسید دیسموتاز (sod) بودند. علاوه بر اثر دما و زمان، اثر محدود? قطر میانگین هندسی ( بزرگتر از 34 میلیمتر و کوچکتر از 34 میلیمتر)، سرعت برش و نفوذ (150، 250 و 350 میلیمتر بر دقیقه) و زاوی? برش (صفر، 30 و 45 درجه) بر روی خواص مکانیکی بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل انجام شد. بعد از داده برداری، داده های تجربی به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری (spss) مورد آنالیز قرار گرفتند و با استفاده از نرم افزار هوش مصنوعی (anfis) مدل شدند. بعد از انجام آزمایشات و آنالیز داده ها، نتایج نشان دهند? معنی دار بودن اثر دما و زمان بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی و اثر دما، زمان، محدود? قطر میانگین هندسی، سرعت و زاویه بر روی خواص مکانیکی بود. اثر دما و زمان و اثر متقابل آن ها در سطح 1/0 درصد بر تغییرات چگالی و قطر میانگین هندسی معنی دار بود. دما در سطح پنج درصد و زمان در سطح 1/0 درصد و اثر متقابل آن ها در سطح یک درصد بر تغییرات جرم اثر معنی دار داشت. اثر دما در سطح پنج درصد و اثر زمان و اثر متقابل آن ها در سطح 1/0 درصد بر تغییرات حجم و ph معنی دار بود. دما در سطح پنج درصد و زمان در سطح یک درصد بر تغییرات درصد رطوبت اثر معنی دار داشت. اثر دما و زمان در سطح پنج درصد بر روی محتوای قندهای محلول و سرعت فعالیت آنزیم های pod و sod معنی دار بود. دما در سطح یک صدم و زمان در سطح پنج درصد بر روی غلظت پروتئین های محلول اثر معنی دار داشت. به همین ترتیب تیمارهای دما، زمان، محدود? قطر میانگین هندسی، سرعت و زاویه در سطوح مختلف بر خواص مکانیکی تأثیرگذار بود. نتایج حاصل از مدل سازی داده ها با استفاده از نرم افزار هوش مصنوعی (anfis)، نشان دهند? دقت بالا و اعتمادپذیری بالای نرم افزار مورد نظر در پیش بینی نتایج بود، به نحوی که نتایج حاصل، ضریب همبستگی بالا و خطای پایین را نشان داد. ضریب همبستگی برای تمامی نتایج یک به دست آمد. کمترین مقدار mse، mae و sse برای pod به دست آمد که به ترتیب برابر با 17-10× 83/4، 9-10× 52/6 و 16-10× 45/1 شدند.