بررسی همانندی ها و نا همانندی های آراء آیت الله مطهری و دکتر شریعتی در مورد دو رویه ی تمدن غرب

چکیده این پژوهش به دنبال آن است که مقایسه ای میان آراء دکتر شریعتی و آیت الله مطهری در مورد تمدن غرب و چگونگی تعامل یاتقابل با آن، با استفاده از الگوی عبدالهادی حائری مبنی بر دو رویه تمدن غرب مطالبی را ارائه نماید. حائری براین باور است که تمدن غرب دو رویه دارد، رویه کارشناسی، و رویه استعماری. وی این دو رویه را از هم جدا نمی داند، ولی معتقد است برای شناخت پیشرفت تمدن غرب باید هر دو رویه آن را مورد توجه قرار داد. براین اساس، ما برای شناخت تمدن غرب تلاش نمودیم این دو رویه را از دیدگاه شریعتی و مطهری مورد کنکاش قراردهیم. ابتداء به چگونگی ورود تمدن غرب به کشورهای اسلامی و برخورد مسلمانان با این پدیده جدید اشاره کردیم، و گفتیم که مسلمانان در برخورد با آن به سه دسته تقسیم شده اند. دسته اول کاملاً هر گونه تماس با این تمدن را نفی می کردند. دسته دوم معتقد به بهره گیری تمام و کمال از این تمدن جدید بودند، و گروه سوم با شرایطی سعی در بهره-گیری از این تمدن جدید داشتند، چون دست آوردهای تمدن غرب را دست آورد های همه مکاتب بشری بخصوص ادیان آسمانی، و بالاَخص دین مبین اسلام می دانستند. در این پژوهش ما بعد از مقدمه، به طرح بیان مسأله، پیشنه پژوهش، و آنگاه به تعریف غرب، بررسی مفهوم غرب، در ابعاد جغرافیایی، تاریخی، فرهنگی و مدرن پرداخته، و سپس مولفه های غرب، از جمله اومانیسم، سکولاریسم، ناسیونالیسم، دموکراسی و...را مورد بررسی قرارداده ایم. ما در فصل دوم و سوم زندگینامه و کلیات اندیشه شریعتی و مطهری را در زمینه های دین، روحانیت، و نگاه آن دو به غرب را مورد توجه قرار داده، و در پایان به همانندی ها و ناهمانندی های دیدگاه آن دو در مورد غرب اشاره کردیم. کلید واژگان: (مطهری، شریعتی، غرب، دین، استعمار).