تاثیر پیش تیمار بذر با میدان الکترومغناطیسی بر مقاومت جوانه زنی و استفاده از ذخایر بذر گندم نسبت به تنش های خشکی و شوری

کشاورزی نوین در جستجوی یک تکنولوژی کارآمد و دوست دار محیط زیست بر اساس تیمار های فیزیکی بذر برای افزایش قدرت گیاهچه و استقرار محصول است. قرار گرفتن بذر در معرض میدان های الکترومغناطیسی، یکی از ایمن ترین و مقرون به صرفه ترین روش های قبل از کاشت بذر، به منظور بهبود رشد و استقرار گیاهچه در مزرعه است. به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار بذر با میدان الکترو مغناطیسی بر ویژگی های جوانه زنی و استفاده از ذخایر بذر گندم رقم هیرمند نسبت به تنش های خشکی و شوری آزمایش های جداگانه ای در آزمایشگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل، در چهار تکرار در سال 1392-1391 انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل شدت های میدان الکترو مغناطیسی و پتانسیل اسمزی بود. در این تحقیق واکنش بذر های گندم پس از قرار گرفتن بذر ها در معرض میدان های میدان الکترو مغناطیسی ثابت 0، 3/0، 6/0، 9/0، 2/1 و 5/1 تسلابه مدت 2 ساعت به تنش خشکی با استفاده از محلول پلی اتیلن گلیگول 6000 و شوری القا شده با کلرید سدیم در طول مراحل جوانه زنی ورشد گیاهچه مورد مطالعه قرار گرفت. میدان الکترومغناطیسی، پتانسیل اسمزی و اثرات متقابل میدان الکترو مغناطیسی و پتانسیل اسمزی بر درصد جوانه ‎زنی نهایی، متوسط زمان جوانه زنی، یکنواختی جوانه زنی، بنیه بذر، وزن ذخایر انتقال یافته (wmsr)، درصد تخلیه ذخایر بذر(srdp)، کارایی استفاده از ذخایر بذر(srue)، نسبت وزن ریشه چه به وزن ساقه چه، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن ساقه چه و وزن ریشه چه تأثیر (در سطح 1 درصد) داشتند. با افزایش سطوح خشکی و شوری از 0 به 5/1- مگاپاسکال درصد و یکنواختی جوانه زنی کاهش و متوسط زمان جوانه زنی افزایش یافت، بنیه بذر، وزن ذخایر انتقال یافته، درصد تخلیه ذخایر بذر، کارایی استفاده از ذخایر بذر، نسبت وزن ریشه چه به ساقه چه، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن ریشه چه و ساقه چه کاهش یافت و به کمترین میزان خود در میدان الکترو-مغناطیسی 0 تسلا و پتانسیل اسمزی 5/1- مگاپاسکال رسید. اما در تیمار های با سطوح مختلف میدان الکترو-مغناطیسی و دامنه پتانسیل اسمزی 0، 4/0-، 8/0-، 2/1- و 5/1- مگاپاسکال صفات ذکر شده کاهش یافته بودند اما شدت کاهش آنها کمتر از تیمار هایی بود که با میدان الکترو مغناطیسی پیش تیمار شده بودند. در بین شدت-های مختلف میدان الکترو مغناطیسی نیز اغلب بالا ترین میانگین صفات مربوط به میدان الکترو مغناطیسی 9/0 تسلا و دامنه پتانسیل اسمزی 0، 4/0-، 8/0-، 2/1- و 5/1- مگاپاسکال بود.