بررسی تطبیقی ارزش فرزندان از دیدگاه زوجین و اثرات آن بر باروری ( مقایسه مناطق 2 و 15 شهر تهران)

موضوع این تحقیق بررسی تطبیقی ارزش فرزندان از دیدگاه زوجین و اثرات آن بر باروری (مقایسه ی مناطق 2 و 15 شهر تهران) است و در این زمینه در پی رسیدن به اهدافی از جمله : شناخت تأثیر عوامل موثر برنگرش والدین نسبت به ارزش فرزندان؛ و شناخت رابطه ی بین میزان باروری با ارزش فرزندان است. در تدوین چارچوب نظری تحقیق از مهمترین نظریات صاحب نظران در مقوله ی باروری و ارزش فرزندان استفاده شده است این نظریه ها را می توان از دیدگاه اقتصادی باروری، تئوری اقتصادی- اجتماعی تبیین باروری (ریچارد استرلین )، دیدگاه های جامعه شناختی، نظریه دگرگونی ارزشی اینگلهارت (نظریه چرخش ارزشها) و دیدگاه اسلام در مورد ارزش فرزند تقسیم بندی کرد. با توجه به پیچیدگی دنیای اجتماعی، نمی توان نظریه خاصی را جامع و کامل دانست و رفتارهای افراد را صرفاً از منظر یک تئوری خاص نگریست. درنتیجه در این تحقیق از تلفیقی از نظریه های مطرح شده در این زمینه استفاده شد. اطلاعات این تحقیق از طریق مصاحبه (پرسشنامه نیمه باز) با مجموع 380 نفر از زوجین 34-30 ساله مناطق 2 و 15 شهر تهران گردآوری شده است. علت اصلی انتخاب این گروه سنی به این دلیل بوده که بیشتر زوجین در این گروه سنی حداقل یکبار فرزندآوری را تجربه کرده اند. نتایج کلی تحقیق را با توجه به مسئله ی تحقیق می توان چنین بیان کرد: در این تحقیق برای بررسی ارزش فرزندان، آن را به دو قسمت فوائد (منافع) فرزند و هزینه های فرزند تقسیم-بندی نموده ایم. در ابتدا اثرات عوامل اقتصادی- جمعیتی و عوامل روانی- اجتماعی را بر روی ارزش فرزند بررسی نموده که متغیرهای طبقه اجتماعی پاسخگویان، سطح تحصیلات، محل سکونت، وضعیت اشتغال و سن ازدواج پاسخگویان بر ارزش فرزند اثرگذار بوده ولی بر خلاف تحقیقات پیشین بین متغیرهای جنسیت و قومیت پاسخگویان با ارزش فرزند رابطه ی معناداری بدست نیامد. سپس اثر ارزش فرزند را بر تعداد فرزندان مطلوب و تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده مورد بررسی قرار داده که بین این متغیرها رابطه ی معنادار بدست آمد. همچنین اثر متغیرهای سن اولین فرزندآوری، سن ازدواج، هزینه ی فرزندان، ترجیح جنسی، پیشینه ی خانوادگی و آرمانهای آموزشی پاسخگویان برای فرزندان خود بر متغیر تعداد فرزند مطلوب و تعداد فرزند زنده به دنیا آمده مورد بررسی قرار گرفت که بین این متغیرها رابطه ی معناداری وجود داشت. در نهایت نتایج بدست آمده و میزان تأثیرگذاری متغیرها بر یکدیگر در هر منطقه را با یگدیگر مقایسه شد. واژگان کلیدی: ارزش فرزند، فواید و منافع فرزندان، هزینه های فرزندان، تعداد فرزندان مطلوب و زنده به دنیآمده